Birleşik Krallık Ulusal İstatistik Ofisi (ONS) tarafından Salı günü açıklanan veriler, ülke ekonomisinin soğuduğuna dair güçlü sinyaller verdi. İkramiyeler hariç ücret artışları, bu yılın Ocak-Mart dönemindeki yüzde 5.5'ten yüzde 5.2'ye gerileyerek Eylül'den bu yana en zayıf seviyesini gördü ve beklentilerin altında kaldı.
İşsizlik oranı ise yüzde 4.5'ten yüzde 4.6'ya yükselerek Mayıs 2021'den bu yana en yüksek seviyesine ulaştı. Bu veriler, Nisan ayı başında işverenlere getirilen 25 milyar sterlinlik sosyal güvenlik primi artışı ve asgari ücrete yapılan yüzde 6.7'lik zammın ardından gelen ilk rakamlar olması nedeniyle kritik önem taşıyor.
Ayrıca, vergi dairesinden gelen ayrı bir veri, bordrolu çalışan sayısının Mayıs ayında 109 bin kişi azaldığını gösterdi. Bu, COVID-19 salgınının zirve yaptığı Mayıs 2020'den bu yana görülen en büyük düşüş oldu.
PİYASALARIN İLK TEPKİSİ SERT OLDU
Verilerin açıklanmasının ardından piyasalarda hareketlilik yaşandı. Sterlin, ABD doları karşısında değer kaybetti. İki yıllık devlet tahvili getirileri son iki haftanın en düşük seviyesine gerilerken, faiz vadeli işlem sözleşmeleri bu yıl içinde iki faiz indirimi daha yapılma olasılığının arttığını fiyatlamaya başladı.
Hollandalı banka ING'nin ekonomisti James Smith, "İngiltere Merkez Bankası'nın faiz indirimlerini hızlandırması için çıta oldukça yüksek görünse de, bu veriler Ağustos ve Kasım aylarındaki indirimleri neredeyse kesinleştiriyor" yorumunda bulundu.
Önümüzdeki hafta yapacağı toplantıda faizleri sabit tutması beklenen İngiltere Merkez Bankası (BoE), borçlanma maliyetlerini düşürmeye devam edip etmemek için ülkedeki ücret ve fiyat baskılarının yeterince gevşeyip gevşemediğini yakından izliyor.
BoE'nin yakından takip ettiği özel sektörde ikramiye hariç kazançlar, Nisan sonuna kadarki üç aylık dönemde yüzde 5.1 arttı. Bu oran, 2024'ün üçüncü çeyreğinden bu yana görülen en zayıf hız olarak kayıtlara geçti. İkramiyeler dahil toplam ücret artışı ise yüzde 5.6'dan yüzde 5.3'e yavaşladı.
İş gücü piyasasında gevşemenin diğer bir işareti de açık iş pozisyonlarında görüldü. Mayıs ayına kadarki üç ayda açık pozisyon sayısı 63 bin azalarak 736 bine düştü. Bu, Nisan 2021'den bu yana en düşük seviye oldu.
SİYASET SAHNESİNDE EKONOMİ TARTIŞMASI
Ana muhalefetteki Muhafazakar Parti'nin ticaret sözcüsü Andrew Griffith, işsizlikteki artışın şaşırtıcı olmadığını belirterek, "İşletmeler halihazırda 25 milyar sterlinlik bir istihdam vergisini sindirmeye çalışıyor, ancak hükümetin işletmelere daha fazla düzenleme getirmesiyle işler daha da kötüleşecek" dedi.
İktidardaki İşçi Partisi'nin istihdam bakanı Alison McGovern ise, İşçi Partisi'nin geçen Temmuz'da seçimi kazanmasından bu yana yarım milyon daha fazla insanın çalıştığını ve ücretlerin 2010'dan sonraki on yıllık Muhafazakar Parti yönetimine göre daha hızlı arttığını savundu.
Ülkenin kamu maliyesinin baskı altında olduğu bir dönemde, Maliye Bakanı Rachel Reeves'in Çarşamba günü kamu hizmetleri bütçelerini belirleyecek ilk çok yıllı harcama planını açıklaması bekleniyor.
