ABD’de baş ve boyun kanserlerinin yaklaşık yüzde 70’i insan papilloma virüsü (HPV) kaynaklı. Bu kanser türü, ülkedeki en yaygın HPV ilişkili kanser olmasının yanı sıra, her yıl görülme sıklığı artan bir hastalık olarak öne çıkıyor.

Rahim ağzı kanseri rutin taramalarla erken teşhis edilebilirken, HPV’ye bağlı baş ve boyun kanserleri için henüz semptomlar ortaya çıkmadan uygulanabilecek bir tarama testi bulunmuyor. Bu nedenle birçok hasta, tümörün milyarlarca hücreye ulaştığı ileri evrelerde tanı alıyor.

HPV-DeepSeek TESTİ ERKEN TEŞHİSTE UMUT VERİYOR

Mass General Brigham araştırmacıları tarafından geliştirilen HPV-DeepSeek adlı yeni test, bu durumu değiştirebilecek bir adım olarak değerlendiriliyor.
Journal of the National Cancer Institute dergisinde yayımlanan çalışmaya göre, test HPV bağlantılı baş ve boyun kanserlerini semptomlar ortaya çıkmadan 10 yıl öncesine kadar tespit edebiliyor.

Araştırmanın başyazarı ve Mass Eye and Ear hastanesinde görev yapan baş-boyun cerrahi onkoloğu Dr. Daniel L. Faden, “Çalışmamız, asemptomatik bireylerde bu kanserleri tanıdan yıllar önce doğru bir şekilde tespit edebileceğimizi ilk kez gösterdi” dedi.
Faden, bu tür erken teşhis araçlarının “hastaların yaşam kalitesini koruyarak daha başarılı tedaviye olanak tanıyabileceğini” vurguladı.

TEST, TÜMÖR DNA’SINI KANDA TESPİT EDİYOR

HPV-DeepSeek testi, tümörlerden kana karışan HPV DNA parçacıklarını tespit etmek için tüm genom dizileme teknolojisini kullanıyor.
Araştırma ekibinin daha önceki çalışmalarında testin, yüzde 99 duyarlılık ve yüzde 99 özgüllük oranlarına ulaştığı, mevcut tanı yöntemlerinden daha başarılı olduğu belirtilmişti.

Yeni çalışmada araştırmacılar, Mass General Brigham Biyobankası’ndan alınan 56 kan örneğini analiz etti. Bunların 28’i daha sonra HPV’ye bağlı baş ve boyun kanseri gelişen kişilerden, diğer 28’i ise sağlıklı bireylerden alındı.

HPV-DeepSeek testi, hastalık geliştiren kişilerin 28 örneğinin 22’sinde tümör DNA’sını başarıyla tespit etti. Kontrol grubundaki tüm örnekler negatif çıktı.
En erken pozitif sonuç, hastalığın tanısından 7,8 yıl önce alınan bir kan örneğinde görüldü.

YAPAY ZEKA TESTİN DOĞRULUĞUNU ARTIRDI

Araştırmacılar, makine öğrenimi tekniklerini kullanarak testin doğruluğunu artırdı. Böylece HPV-DeepSeek, 10 yıl öncesine kadar alınan örneklerde bile 28 vakadan 27’sini doğru şekilde tanımladı.

YENİ ÇALIŞMA ULUSAL SAĞLIK ENSTİTÜLERİ TARAFINDAN DESTEKLENİYOR

Ekip, sonuçlarını doğrulamak amacıyla ABD Ulusal Sağlık Enstitüleri (NIH) tarafından finanse edilen ikinci bir körleme çalışması yürütüyor.
Bu çalışmada, Ulusal Kanser Enstitüsü’nün PLCO (Prostate, Lung, Colorectal, and Ovarian) Kanser Tarama Denemesi kapsamında toplanan yüzlerce kan örneği kullanılacak.

DAHA ERKEN TEŞHİS, DAHA AZ AGRESİF TEDAVİ

Araştırmacılara göre HPV-DeepSeek gibi testlerin yaygın kullanıma girmesi, HPV’ye bağlı baş ve boyun kanserlerinin çok daha erken evrede yakalanmasını sağlayabilir.
Bu da hem tedavi başarısını artırabilir hem de hastaların ağır yan etkiler içeren tedavilere maruz kalma olasılığını azaltabilir.