Gürcistan’da protestoculara karşı 1. Dünya Savaşı döneminde yaygın olan kimyasal bir madde kullanıldığına dair kanıtlar ortaya çıktı.
BBC’nin elde ettiği bulgular, Gürcistan güvenlik güçlerinin geçen yılki hükümet karşıtı protestoları dağıtırken "camite" olarak bilinen zehirli bir kimyasal bileşen kullandığını gösteriyor.
Protestolara katılanlar, tazyikli suyla temas ettikten sonra haftalarca süren yanma hissi, nefes darlığı, öksürük ve kusma gibi şikayetler yaşadıklarını anlatıyor.
Tiflis’te 28 Kasım 2024’te başlayan ve hükümetin AB üyelik sürecini askıya almasına tepki olarak düzenlenen protestolarda kalabalıklara tazyikli su, biber gazı ve CS gazı ile müdahale edildi. Ancak birçok protestocu tazyikli sudan sonra yaşadıkları yanmanın suyla yıkanarak geçmediğini söylüyor.
HAFTALARCA GEÇMEYEN ETKİLER
Pediatri uzmanı Dr. Konstantine Chakhunashvili de protestolara katılanlardan biriydi. Cildinin günlerce yandığını belirten doktor, benzer şikayetleri yaşayanları sosyal medya üzerinden bir araştırmaya davet etti.
Yaklaşık 350 kişi form doldurdu, neredeyse yarısı 30 günden uzun süren yan etkiler yaşadığını bildirdi. Bulgular arasında baş ağrısı, yorgunluk, solunum sıkıntısı ve kusma yer aldı.
Dr. Chakhunashvili, 69 katılımcıda kalp ritmiyle ilgili anormallikler de tespit etti.
1930'LARDA YASAKLANMIŞTI
BBC, kimyasal silah uzmanları, Gürcistan’ın Özel Görevler Dairesi’nden üst düzey yetkililer ve doktorlarla görüştü. Toplanan kanıtlar, tazyikli sulara I. Dünya Savaşı döneminde kullanılan "camite" adlı kimyasalın eklenmiş olabileceğini gösteriyor.
Camite, Fransız ordusu tarafından Almanya’ya karşı kullanılan, etkileri uzun süren ve 1930’larda zararlı bulunarak kullanım dışı bırakılan bir kimyasal madde olarak biliniyor.
Dünya çapında tanınan toksikoloji uzmanı Prof. Christopher Holstege, semptomların ve envanter kayıtlarının camite kullanımına işaret ettiğini belirterek, bu tür bir maddenin toplumda kullanılmasının “son derece tehlikeli” olduğunu vurguladı.
Birleşmiş Milletler İşkence Özel Raportörü Alice Edwards ise, kimyasal maddelerin tazyikli sularda kullanımının uluslararası hukuka aykırı olduğunu belirterek “Bu, deneysel bir silah kullanımı gibi görünüyor. Halklar üzerinde deney yapılamaz. Bu, insan hakları hukukunun açık ihlalidir" dedi.
Gürcistan İçişleri Bakanlığı, BBC’nin bulgularını “asılsız ve saçma iddialar” olarak niteledi.
Tiflis’te protestolar, hükümetin cezaları artırmasının ardından azalsa da neredeyse her gece sürüyor. Göstericiler, hükümeti seçimleri manipüle etmekle, Rusya’ya yakın politikalar izlemekle ve sivil topluma yönelik baskıyı artırmakla suçluyor.
