Meclis’te ajanlık tartışması

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'nın 2026 yılı bütçesi ve kesin hesabının görüşmeleri tamamlandı. Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, bakanlığının bütçe görüşmelerinin ardından milletvekillerinin sorularına yanıt verdi.

Yap-işlet-devret (YİD) projelerine ilişkin eleştirilere yönelik, ulaştırma alanında bugüne kadar 300 milyar dolarlık yatırım yapıldığını belirterek yanıt veren Uraloğlu, bu yatırımlarda milli bütçe, dış kredi, hibe kaynaklar ve YİD modeli dahil tüm yöntemlerin kullanıldığını söyledi.

YİD modelinin "aynı zamanda bir yapı ve finansman projesi" olduğunu belirten Uraloğlu, bakanlık bünyesindeki YİD yatırımlarının güncel değerinin 90 milyar dolar olduğunu, yapıldığı dönemde bu rakamın 51 milyar dolar olduğunu aktardı. Uraloğlu, "300 milyar doların yaklaşık üçte birini bu projelerle yaptık" dedi.

Bu finansman modelinin kullanılmamış olması halinde birçok kritik projenin hayata geçirilemeyeceğini söyleyen Uraloğlu, "Eğer biz bu imkanları kullanmasaydık Van-Hakkari Güzeldere Tüneli, Çamlık Viyadüğü, Honaz Tüneli, Ankara–Samsun yolu, Adana 15 Temmuz Şehitler Köprüsü, Zigana Tüneli, Rize-Artvin ve Ordu-Giresun havalimanları, Başkentray, Konak ve Sabuncubeli tünelleri, Marmaray ve Avrasya Tüneli gibi büyük yatırımları gösterdi. İstanbul–İzmir Otoyolu’nun yapamayacaktık" ifadesini kullandı.

Kuzey Marmara Otoyolu’nun da milli bütçeyle yapılmasının mümkün olmadığını belirten Uraloğlu, bugün Yavuz Sultan Selim Köprüsü’nden günlük 155 bin, Avrasya Tüneli’nden 85 bin aracın geçtiğini; Marmaray’ın günde 300 tren seferiyle 650–700 bin yolcu taşıdığını söyledi. Uraloğlu, "Bu projeler yapılmasaydı bırakın İstanbul’u, Türkiye kilitlenirdi" dedi. Ulaştırma yatırımları sayesinde 100 milyon taşıt-kilometredeki ölüm oranının 5’ten 1’e düştüğünü de belirtti.

"HUKUKİ SÜREÇ TAMAMLANDIKTAN SONRA YAPMAMIZ GEREKEN BİR ŞEY VARSA PAYLAŞACAĞIZ"

Gebze’de çöken binayla ilgili yürütülen soruşturmaya değinen Uraloğlu, bakanlığın sessiz kalmasının "soruşturmayı etkilememe amacı taşıdığını" söyledi. Olayın ardından AFAD Başkanı, Çevre Şehircilik Bakanı ve kendi ekibiyle birlikte süreci yakından takip ettiğini belirten Uraloğlu, tünel çalışmasının riskli aşamasının kazı ve destekleme dönemi olduğunu, 2 bin 229 binanın yapım sürecinde kontrol edildiğini ve "herhangi bir deformasyon tespit edilmediğini" ifade etti. Uraloğlu, sözlerine şöyle devam etti:

- "Projede gerek o binaların olduğu kesimde gerekse istasyonda ciddi değişiklikler yapıldı. Proje tamamen sağlam kayadan geçiyor. Orada kötü bir zemin yoktur. Dolayısıyla her şey bitmiş ve bugün geldiğimizde maalesef dört tane vatandaşımızın hayatını kaybettiği bir elim olay olmuş.

- Tünelde en ufak bir deformasyon, en ufak bir çatlak ve en ufak bir su sızıntısı yok. Biz yüzlerce kilometre metro yaptık ve bu anlamda da yeterince tecrübeye sahibiz. Hukuki süreç tamamlandıktan sonra bizim yapmamız gereken bir şey varsa da biz onu sizlerle paylaşacağız ve bunun gereğini de yapacağız."

CHP'Lİ VEKİLLERDEN URALOĞLU'NA TEPKİ

Uraloğlu, CHP Sivas Milletvekili Ulaş Karasu'nun veri sızıntılarına ilişkin "Devletin kurumlarını, milyonlarca vatandaşın verisini koruyamayıp susarken siber güvenliğin başına damacana hesabı yapan bürokrat atadınız. Bir yanda, vatandaşın ayakkabı numarasına kadar tüm bilgiler her yerde dolaşıyor; bir yanda, 15,5 milyon vatandaşın Cumhurbaşkanı adayı Ekrem İmamoğlu'na 'casus' diyorsunuz" eleştirilerine de yanıt verdi.

Uraloğlu'nun, "Bakın size tam ajanlık işini söyleyeyim. İstanbul'daki iddiada bu son konu ortaya koymuştur. İstanbullunun 4.7 milyon bilgisi İngiltere'ye sızdırıldı" yanıtı vermesi üzerine CHP'li milletvekilleri tepki gösterdi.

Karasu, Bakan Uraloğlu'nun yanıtına ilişkin "85 milyonun verisi internette satılıyor ya" derken; CHP Manisa Milletvekili Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu "Hepimizin kimlik bilgileri çalındı", CHP Malatya Milletvekili Veli Ağbaba "İngiliz istihbarat başkanını arayan sizsiniz" ifadesini kullandı.

CHP Diyarbakır Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, Uraloğlu'nun Gebze'deki olaya ilişkin bakanlığın sessiz kalmasının "soruşturmayı etkilememe amacı taşıdığına" ilişkin sözlerini hatırlatarak, "Biraz önce 'yargıyı etkilememek için konuşmuyoruz' dediniz şimdi de yargıya intikal etmiş bir konuyla ilgili konuştunuz. İki dakikada kendinizi tekzip ettiniz" diyerek tepki gösterdi.

"2028 YILINDAN İTİBAREN KUZEY MARMARA OTOYOLU VE YAVUZ SULTAN SELİM KÖPRÜSÜ DEVLETE TESLİM EDİLECEK"

Uraloğlu, Bayburt-Gümüşhane Havalimanı'na verilecek ismin Bayburtlu ve Gümüşhanelilerin görüşüne sunulacağını belirterek, "Ona göre bir karar vereceğiz" dedi.

Bursa hızlı tren hattına ilişkin önceki açıklamasını düzelten Uraloğlu, "Dört istasyondan yalnızca biri tamamlandı, diğerlerinde çalışmalar sürüyor" ifadelerini kullandı.

Akdeniz Sahil Yolu'nun 440 kilometrelik bölümünün 404 kilometresinin tamamlandığını belirten Uraloğlu, "Kalan 36 kilometre tünel ve viyadüklerden oluşuyor, bittiğinde hat tamamen tamamlanmış olacak" diye konuştu.

Uraloğlu, otoyolların özelleştirilmesine ilişkin yürütülen çalışmanın, mevcut otoyolların "varlık değerini ortaya koymaya" yönelik olduğunu belirterek, "Bu anlamda verilmiş bir karar yoktur. Mevcut otoyollarımızın değerini tespit edip ileride bir tasarruf olacaksa ona göre konuşacağız" dedi.

Bakan Uraloğlu, 2028 yılından itibaren Kuzey Marmara Otoyolu'nun, Yavuz Sultan Selim Köprüsü de dahil olmak üzere işletme süresinin tamamlanacağını belirterek, bu yapıların devlete ait olduğunu ve işletmecilerin sadece işletme görevini yürüttüğünü ifade etti. Sürenin dolmasının ardından otoyol ve köprünün idareye teslim edileceği kaydedildi.

Uraloğlu, bir milletvekilinin PTT'de mobbing yapıldığı yönündeki iddialarına ilişkin, isimlerin iletilmesi halinde konuyu doğrudan incelemek istediklerini belirtti.

Abdulkadir Uraloğlu, demiryollarında 2024'ten bu yana hiçbir gelişme olmadığı yönündeki eleştirilere yanıt vererek, hâlen 4 bin kilometrelik hatta çalışmaların sürdüğünü söyledi.

Uraloğlu, demiryolu ağını 2027–2028 döneminde yaklaşık 17 bin 500 kilometreye çıkarmayı hedeflediklerini ifade etti.

BAKAN İLE CHP'Lİ ARI ARASINDA KAVŞAK TARTIŞMASI

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Uraloğlu, Antalya'daki farklı seviyeli kavşakların yapım sürecine ilişkin açıklamasında, projelerin belediye tarafından üstlenmesinin öngörüldüğünü ancak bakanlığın iki kavşağı tamamladığını, diğer ikisinin de yapımının sürdüğünü söyledi.

CHP Antalya Milletvekili Cavit Arı ise söz alarak, kavşakların bakanlığın sorumluluğunda olduğunu ve yıllarca yapılmadığını belirterek eleştirdi. Uraloğlu, önceki AKP belediye yönetiminin projeleri üstlenme sözü verdiğini, yönetim değişikliği sonrası işlerin bakanlık tarafından tamamlandığını kaydetti.

"BÖYLE BİR YETKİMİZ DE NİYETİMİZ DE YOK"

Bakan Uraloğlu, Çukurova Havalimanı'nın hizmete açılarak bölgeye modern bir tesis kazandırıldığını, Adana Kuzey Çevre Otoyolu projesinin de başlatıldığını ve hayata geçirileceğini söyledi. Uraloğlu, telefon görüşmelerinin mahkeme kararları dışında dinlenemeyeceğini, bakanlığın böyle bir yetkisinin bulunmadığını ve bunun niyetinde de olmadığını söyledi.

Uraloğlu, Malatya Çevre Yolu'nun 2026'da tamamlanacağını, Malatya-Arapgir yolu projesinin de hazır olduğunu söyledi. Doğanşehir deprem konutlarının yollarının sorumluluklarının dışında olduğunu belirten Uraloğlu, ihtiyaç halinde değerlendireceklerini kaydetti.

Havaalanı terminal binasının depremden ikinci kez etkilendiğini ve yeniden yapıldığını açıklayan Uraloğlu, 2026'da tamamlamayı hedeflediklerini, ayrıca Beylerderesi Viyadüğü'nün tamamlandığını ve yatırım programına alınması için çalışmaların sürdüğünü bildirdi.

"YASAL OLMAYAN VPN'LERİ ASLA TAVSİYE ETMİYORUZ"

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Uraloğlu, 1993-2003 ile 2003-2025 dönemleri arasındaki farkın sorulması üzerine, karayolları yatırımlarının 5 kat, demiryolu yatırımlarının 10 kat, havayolu yatırımlarının 5 kat, denizyolu yatırımlarının 3 kat ve haberleşme yatırımlarının 4 kat arttığını açıkladı.

Uraloğlu, yasal olmayan VPN kullanımını kesinlikle tavsiye etmediklerini belirterek, bu tür uygulamaların veri sızıntılarının en çok yaşandığı yerler olduğunu ve vatandaşların kullanmaması gerektiğini söyledi.

Uraloğlu, Denizcilik Bakanlığı yerine Denizcilik Başkanlığı kurulması yönünde bir çalışma yürüttüklerini açıkladı. Uraloğlu, "Taksici esnafının veya diğerlerinin mülkiyet hakkıyla ilgili bir düzenleme önerisi Meclise grubumuz olarak gönderildi. Bu konuda çalışıyoruz" bilgisini paylaştı.

"Trump'ın yanında utanıyorsunuz" eleştirilerine Uraoğlu, "Vallahi Cumhurbaşkanım Trump'ın yanında en delikanlı duran adamdır. Ben onun için onunla gurur duyuyorum" yanıtını verdi.

"YERLİ YAZILIMLARLA GÜNDE 17 MİLYON IP ADRESİNİ DÜZENLİ OLARAK DENETLİYORUZ"

Bakan Uraloğlu, 'siber güvenlik noktası'na ilişkin şu bilgiyi paylaştı:

- "Avcı, Azat, Kasırga, Kule, Atmaca'yla; yerli yazılımlarla günde 17 milyon IP adresini düzenli olarak denetliyoruz. 75.603 büyük dolandırıcılık işini engelledik.

- Sadece son bir haftada 78,6 milyon zararlı erişimi engelledik. Eğer biz bunu engellememiş olsaydık gerçekten ne hâle gelirdik, onu hani hep beraber yorumlamamız lazım."

Görüşmelerin ardından Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'nın 2026 yılı bütçesi kabul edildi.