ABD ile iddialı bir güvenlik anlaşması imzalama girişimlerinden vazgeçen Suudi Arabistan, daha dar kapsamlı bir askeri iş birlik anlaşması hedefliyor.
Haber, iki Suudi ve dört Batılı yetkilinin Reuters'a verdiği bilgiye dayandırıldı.
Bu yılın başlarında geniş kapsamlı bir karşılıklı güvenlik anlaşmasını hayata geçirmeye çalışan Suudi Arabistan, Filistin devleti konusundaki tutumunu yumuşatarak Washington'a, İsrail'in iki devletli bir çözüme açık bir taahhütte bulunmasının Riyad ile ilişkileri normalleştirmesi için yeterli olabileceğini söylemişti.
Fakat iki Suudi ve üç Batılı kaynağa göre İsrail'in Gazze'deki askeri eylemleri nedeniyle Suudi Arabistan'da ve Ortadoğu'nun genelinde halkın öfkesi had safhadayken, Veliaht Prens Muhammed bin Selman İsrail'i tanımayı bir kez daha Filistin devletinin kurulması için somut adımlar atması koşuluna bağladı.
Batılı diplomatlar, İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu'nun, tarihi bir dönüm noktası olacak olması ve Arap dünyasında benimsendiğinin bir göstergesi olması adına, bölgenin önemli bir gücü olan Suudi Arabistan'la ilişkileri hâlâ normalleştirmek istediğini belirtti.
Fakat, 7 Ekim 2023'teki Hamas saldırılarının ardından Netanyahu, Filistinlilere herhangi bir taviz verilmemesi için ağır bir baskı altında bulunuyor ve Filistin'in devlet olarak tanınmasına dair herhangi bir adımın atılmasının iktidardaki koalisyonunun dağılmasına sebep olacağını biliyor.
Kaynaklar mevcut görüşmelerde, başta İran olmak üzere bölgesel tehditlere karşı ortak askerî tatbikat ve eğitimlerin kapsamının genişletilmesi ve iki ülkenin savunma şirketlerinin iş birliğinin geliştirilerek Çin'le ortaklıkların önlenmesinin masaya yatırıldığını belirtiyor. Bu durumda, varılan anlaşma S Arabistan'ın saldırı altında olması durumunda ABD güçlerinin ülkeyi koruyacağı bağlayıcı bir karşılıklı savunma anlaşma olmayacak.
Donald Trump'ın Beyaz Saray'da göreve başlayacak olmasıyla durum daha da karışıyor.
Trump'ın İsrail ile Filistin arasındaki çatışmayı çözme planında Filistin devletinin tanınması veya egemenliğinin tanınması yok fakat Trump'ın Suudi Veliaht Prensi'yle arası iyi.
Filistinli ve bazı Arap yetkililer Trump'ın ve damadı Jared Kushner'ın Suudi Prensi ikna etmesinden endişeleniyorlar. "Yüzyılın Anlaşması'nın" mimarı Jared Kushner'ın da Veliaht Prens ile arası iyi.