2034 Dünya Kupası'nın Suudi Arabistan'da düzenlenmesi kararı, FIFA'nın başını yeniden derde soktu.
Uluslararası alanda tanınan üç önemli hukukçu, FIFA’ya resmi bir şikayet sundu. 30 sayfalık belgede, FIFA’nın kendi insan hakları ilkelerine uymadığı savunuluyor ve beş temel alanda acil eylem çağrısı yapılıyor.
Şikayeti hazırlayan isimler arasında, FIFA’nın eski yolsuzlukla mücadele danışmanı Mark Pieth, İsviçreli avukat Stefan Wehrenberg ve geçtiğimiz yıl FIFA'ya Suudi Arabistan’daki risklere dikkat çeken bir rapor sunan İngiliz hukukçu Rodney Dixon yer alıyor.
"FIFA, KENDİ KURALLARINA UYMUYOR"
Şikayette, ev sahipliği sürecinin insan hakları kriterlerini karşılamaktan uzak olduğu belirtiliyor.
FIFA’nın Suudi Arabistan’ı resmen ev sahibi olarak açıklamasının, onu bu ülkede uluslararası insan haklarına riayet edilmesini sağlamakla yükümlü kıldığı vurgulanıyor.
Ancak şimdiye kadar bu yönde bir adım atılmadığı gibi, atılacağına dair bir işaret de bulunmadığı ifade ediliyor. Şikayette, "Bu başvuru, gecikmeden giderilmesi gereken ciddi eksikliklerin altını çiziyor" deniyor.
BEŞ KRİTİK BAŞLIK
Şikayette özellikle şu beş konu başlığı öne çıkıyor:
- İfade ve örgütlenme özgürlüğü
- Keyfi tutuklamalar, kötü muamele ve idam cezaları
- Yargı bağımsızlığı
- Göçmen işçilerin hakları
- Kadın hakları
Metinde, FIFA'nın Suudi Arabistan'ın tek taraflı adımlarına güvenmek yerine, açık ve somut bir eylem planı hazırlaması gerektiği belirtiliyor.
Bu planın asgari gereklilikleri içermesi, hemen uygulanması ve bağımsız izleme mekanizmaları ile desteklenmesi isteniyor. Ancak bugüne kadar FIFA’dan bu yönde herhangi bir somut adım gelmediği not ediliyor.
İNSAN HAKLARI KURULUŞLARINDAN SERT RAPORLAR
FIFA, bu hafta da göçmen işçilere yönelik uygulamalar nedeniyle eleştirilerin hedefindeydi.
İnsan Hakları İzleme Örgütü ve FairSquare’in yayımladığı raporlar, Veliaht Prens Muhammed bin Selman'ın liderliğinde yürütülen dev altyapı projelerinde çalışan işçilerin karşılaştığı tehlikelere dikkat çekti.
Raporda, işçilerin hayatlarını kaybetmeye devam ettiği, ancak ölümlerle ilgili kamuoyuna yeterli bilgi verilmediği eleştirisi yer aldı.
FIFA'DAN SAVUNMA
FIFA, İnsan Hakları İzleme Örgütü’ne gönderdiği yazılı yanıtta, Suudi Arabistan'da Dünya Kupası hazırlıkları kapsamında çalıştırılan işçilere yönelik güçlü koruma önlemleri aldığını belirtti.
Açıklamada, "Bu çalışmalar, Suudi yetkililerle yakın iş birliği ve uluslararası çalışma kuruluşlarıyla temasları içermektedir. Alınan önlemlerin, işçilerin korunmasında yeni bir standart oluşturabileceğine inanıyoruz" denildi.
Ancak bu açıklama, hukukçuların hazırladığı şikayetin ve insan hakları örgütlerinin raporlarının gölgesinde yeterince tatmin edici bulunmadı. Gözler şimdi FIFA'nın atacağı adımlarda.
