Trump istedi, NATO onayladı: Türkiye'nin askeri harcamaları katlanacak

Derleyen: Serkan ÜSTÜN / Nefes.com.tr

Emekliye, asgari ücretliye, memura yapılacak zamlar söz konusu olduğunda enflasyonla mücadele programını öne süren iktidar, NATO'da milyarlarca dolarlık harcama taahhüdüne imza attı.

NATO liderleri, savunma harcamalarını artırma gündemiyle Lahey'de toplandı. Türkiye dahil 32 ülkenin katıldığı zirvede, GSYH'nin yüzde 2'si olan mevcut harcama hedefinin yüzde 5'e çıkarıldı.

ABD Başkanı Donald Trump’ın isteği doğrultusunda NATO üyeleri, savunma harcamalarını GSYH'nin yüzde 5'ine çıkarma hedefi üzerinde uzlaştı. Bu anlaşma, mevcut harcama seviyelerine kıyasla Türkiye dahil tüm ülkelerin bütçelerine ek yük bindirecek.

Öte yandan ülkelerin savunma harcamaları son dönemde ciddi şekilde artarken, ABD müttefiklerinin neredeyse 3'te 1'i NATO'nun 2014'te yüzde 2 olarak belirlediği hedefin gerisinde kalmaya devam ediyor. ABD ise GSYH'sinin yaklaşık yüzde 3,2 ila 3,4'ünü savunmaya harcıyor.

EK MALİYET 1,2 TRİLYON DOLAR

NATO üyeleri yaklaşık 54 trilyon dolarlık bir GSYH’ye sahip. Bu ülkeler, 2024 yılında temel savunma harcamalarına 1,3 trilyon doların üzerinde kaynak ayırdı.

NATO ülkeleri geçen yıl GSYİH'larının yüzde 3,5'ini savunmaya ayırmış olsaydı, savunma harcamaları yaklaşık 1,75 trilyon dolara ulaşacaktı. Yüzde 5'e ulaştığı takdirde ise savunma harcamaları 2,5 trilyon doları geçecekti. Yani 2024 yılı milli gelirleri esas alındığında yeni harcama kriterleri yıllık 1,2 trilyon dolarlık ek maliyet oluşturuyor.

TÜRKİYE İÇİN DURUM NE?

NATO'nun resmi sitesinde aktarılan bilgiye göre Türkiye, yüzde 2 hedefini geçen yıl aşmıştı. Peki bu durum Türkiye'nin bütçesini nasıl etkileyecek?

Ülkenin GSYH'si 2024'te 1,3 trilyon dolar seviyesindeydi. Ülkenin GSYH'sinin yüzde 2'si 26,5 milyar dolara, yüzde 5'i ise 66,1 milyar dolara denk geliyor. Yani bu taahhüt Türkiye'nin bütçesine 40 milyar dolara yakın ek yük anlamına geliyor.

NATO GENEL SEKRETERİ: İMZALARI ALDIK

Trump sosyal medyada yaptığı paylaşımda NATO Genel Sekreteri Mark Rutte’nin, "Hiçbir ABD Başkanının on yıllardır başaramadığı bir şeyi başaracaksın" ifadelerini kullandığı tebrik mesajını ekran görüntüsü paylaşarak ifşa etmişti.

Rutte, mesajında ayrıca NATO Zirvesi’ndeki gündemin ana maddelerinden biri olan savunma harcamalarına ilişkin, "Kolay olmadı ama diğerlerini de (NATO üyelerini) yüzde 5 konusunda imza atmaya ikna edebildik. Donald, hepimizi ABD, Avrupa ve dünya tarihi için önemli bir dönüm noktasına getirdin. Hiçbir ABD Başkanının on yıllardır başaramadığı bir şeyi başaracaksın. Avrupa katlanması gereken büyük bir maliyetin altına girecek ve bu sizin kazancınız olacak" ifadelerine yer verdi.