ABD Başkanı Donald Trump ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasında Alaska eyaletinde yapılan görüşme bitti.
ABD Başkanı Trump ile Rusya Devlet Başkanı Putin, beraberindeki üst düzey heyetlerle Alaska'nın Anchorage kentinde bir araya geldi.
Rusya ile Ukrayna arasında olası ateşkesi ve ikili ilişkileri ele alan liderlerin "Barışın Peşinde" temasıyla yürütülen görüşmesi tamamlandı.
Görüşme, yaklaşık 3 saat sürdü.
"Üçe üç" formatındaki görüşmede, Trump'a ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ve Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff eşlik ederken, Putin'in heyetinde ise Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ve Kremlin Dış Politika Danışmanı Yuriy Uşakov yer aldı.
TOPLANTI SONRASI ORTAK AÇIKLAMA
İki lider, toplantının ardından gazetecilerin karşısına geçti.
Normalde, bir Amerikan Başkanı yabancı bir mevkidaşını ağırladığında, ortak basın toplantısı ABD liderinin konuşmasıyla başlar ve ardından konuğu söz alır.
Ancak bugün Anchorage’ta, Başkan Vladimir Putin basın toplantısını açarken, Başkan Donald Trump onu izlemekle yetindi.
PUTİN: GÜZEL BİR GÖRÜŞME OLDU
Toplantıda konuşan Putin, zirveye ilişkin, "ABD Başkanı Trump ile görüşmemiz yapıcı, karşılıklı saygıya dayalı ve faydalı geçti." diye konuştu.
Putin, Trump'a Alaska'ya davet etmesinden dolayı minnettar olduğunu dile getirerek, "Burada buluşmamız oldukça mantıklı. Ne de olsa ülkelerimiz okyanuslarla ayrılsa da aslında yakın komşular. Uçaktan çıktığımda Trump'a 'İyi günler değerli komşum. Sizi sağlıklı ve hayatta görmek çok güzel' dedim. Bizi bir tek Bering Boğazı ayırıyor." şeklinde konuştu.
Alaska'nın, Rusya ve ABD'nin ortak tarihinin önemli parçasıyla bağlantılı olduğunun altını çizen Putin, burada İkinci Dünya Savaşı esnasında "Lend-Lease" sözleşmesi kapsamında savaş uçakları, uçak ve askeri teçhizatın sevkiyatı için hava yolu kurulduğunu anımsattı.
Putin, "Ülkelerimizin askeri yoldaşlık ve ittifak ruhuyla ortak düşmanları birlikte yenmesi, birbirlerine destek sağlamasıyla ilgili tarihi örnekleri unutmayacağız. Bu mirasın, en zor koşullarda bile karşılıklı yarar sağlayan eşit ilişkileri yeni bir aşamada yeniden kurmamıza ve inşa etmemize yardımcı olacağından eminim." ifadelerini kullandı.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, görüşmenin ardından yaptığı açıklamada, “Saygı çerçevesinde bir görüşme gerçekleştirdik. Güzel bir görüşme oldu. Aramızda bir okyanus olmasına rağmen aslında yakın komşularız. Uçaktan indiğimde, ‘İyi günler komşu, seni gördüğüme sevindim’ dedim. Aramızda sadece birkaç ada var” ifadelerini kullandı.
“ORTAK BİR GEÇMİŞİMİZ VAR”
Putin, iki ülkenin ortak bir geçmişe sahip olduğunu belirterek, “Ortak savaşlar verdik. Bu tarihin, iki taraf arasında faydalı ilişkiler kurmamıza yardımcı olacağına inanıyorum” dedi.
Rusya-ABD ilişkilerine değinen Putin, 4 yıldan fazla süredir üst düzeyde görüşmelerin yapılmadığını ve bu sürenin uzun olduğunu belirterek, "Geçtiğimiz dönem ikili ilişkiler açısından oldukça zordu. İlişkilerimiz, Soğuk Savaş'tan bu yana en düşük seviyeye geriledi. Bu da ülkelerimiz ve dünya için iyi değil. Er ya da geç durumu düzeltmek ve kavgadan diyaloğa geçmek gerekiyordu. Bu bağlamda iki devlet başkanının yüz yüze görüşmesine gerçekten ihtiyaç vardı." dedi.
Trump ile doğrudan "çok iyi" etkileşim kurduklarını ve birkaç kez telefonda görüştüklerini dile getiren Putin, Trump'ın Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff'un Rusya'yı birkaç kez ziyaret ettiğini, iki ülkenin dışişleri bakanları ve yardımcıları arasında sürekli temas halinde olduklarını kaydetti.
"İKİLİ TİCARET HACMİ ARTIYOR"
Putin, "ABD’de yeni yönetimin iktidara gelmesiyle ikili ticaret hacmi artmaya başladı. Bu sembolik bir artış. Ancak yine de ikili ticaret hacmi yüzde 20 arttı. Ortak çalışmalar için pek çok ilgi çekici alanımız var. Rusya ile ABD arasında ticaret ve yatırım alanındaki ortaklığın büyük bir potansiyele sahip olduğu aşikar. İki ülkenin ticaret, enerji, dijital ve yüksek teknoloji ve uzay gibi alanlarda birbirlerine sunabileceği çok şey var." diye konuştu.
ABD ile Arktika konusunda da çalışmalar yapabileceklerini dile getiren Putin, Rusya'nın uzak doğusu ve ABD'nin batı kıyısı dahil bölgeler arasında etkileşimin yeniden kurulmasının önemini vurguladı. Putin, "Ülkelerimizin yeni sayfa açması ve işbirliğine dönmesi önemli. Bunu yapmamız lazım." şeklinde konuştu.
"UKRAYNA'NIN GÜVENLİĞİ SAĞLANMALI"
Putin, Trump ile yaptığı görüşmenin içeriğine dair bilgi vererek, "Ukrayna etrafındaki durum zirvenin temel konularından biriydi. ABD yönetimi ve Trump’ın Ukrayna krizinin çözümüne yönelik girişimlerde bulunduğunu, krizin özünü ve köklerini anlamak istediğini görüyoruz" ifadelerini kullandı. Putin, şöyle devam etti: "Ukrayna’da yaşananlar güvenliğimize temel tehditlerle bağlantılı. Bundan ziyade Ukrayna halkını kardeş olarak gördük ve görüyoruz. Köklerimiz bir. Tüm olanlar bizim içi trajedi ve acı. Bu nedenle ülkemiz buna son vermekten yana. Bununla birlikte Ukrayna meselesinin sağlam ve uzun vadeli çözümü için krizin temel nedenlerinin ortadan kaldırılması, Rusya’nın tüm meşru endişelerinin dikkate alınması, Avrupa ve dünyada güvenlik alanında adil bir dengenin sağlanması gerekiyor."
Trump'ın Ukrayna'nın güvenliğiyle ilgili konuları dile getirdiğine işaret eden Putin, "Trump'ın bugün söylediklerine katılıyorum. Ukrayna’nın güvenliğinin sağlanması gerekiyor. Elbette, bu konuda çalışmaya hazırız. Trump ile vardığımız anlayışın hedefe ulaşmamıza ve Ukrayna’da barışın sağlanmasına yol açacağını umuyorum." dedi. Putin, "Ukrayna ve Avrupa ülkelerinin tüm bunları yapıcı bir şekilde kabul edeceklerini, provokasyon veya perde arkası entrikalarla ortaya çıkan ilerlemeyi engellemeye çalışmayacaklarını umduğunu" söyledi.
"SONUÇ ODAKLI OLALIM"
Trump'a ortak çalışmalarından dolayı teşekkür eden Putin, şunları kaydetti: "Her iki tarafın da sonuç odaklı olması önemli. ABD Başkanı'nın ne yapmak istediğini bildiğini, ülkesinin refahını içtenlikle önemsediğini, aynı zamanda da Rusya'nın ulusal çıkarlarını anladığını görüyoruz. Bugün sağladığımız anlaşmaların, hem Ukrayna meselesinin çözümü için temel hem de Rusya ile ABD arasında iş odaklı pragmatik ilişkilerin yeniden kurulmasının başlangıcı olacağını umuyorum. Bu yolda ilerleyerek Ukrayna'daki çatışmalara bir an önce son verebileceğimize inanıyorum."
TRUMP: YAPICI BİR GÖRÜŞME OLDU
ABD Başkanı Trump ise görüşmeyi “yapıcı” olarak değerlendirerek, “Şu anda bir anlaşma yok. NATO ile ve Zelenski ile görüşeceğim. Rus iş insanları da burada. Çok kısa sürede çok iyi bir görüşme gerçekleştirdik. Bugün önemli adımlar attığımıza inanıyorum” dedi.
Putin ile “harika” bir ilişkisi olduğunu ifade eden Trump, bazı maddeler üzerinde henüz anlaşmaya varamadıklarını belirterek, “Bunlardan biri çok önemliydi. Daha anlaşmaya varmadık ama varacağız. Her hafta binlerce kişi ölüyor, bunların sona ermesini istiyoruz” diye konuştu.
"BİR DAHAKİ GÖRÜŞME MOSKOVA'DA OLSUN"
Trump, Putin'e kendisine ayırdığı zaman için teşekkür ederken, yakında tekrar görüşmeyi umduğunu söyledi. Putin ise gülerek ve İngilizce olarak "Bir dahaki sefere Moskova'da" yanıtını verdi. Trump, "İlginç bir soru. Bilmiyorum, bu konuda biraz eleştirileceğim," diye yanıtladı.
'GERİSİ ZELENSKİY'E BAĞLI'
Daha sonra Amerikan Fox News kanalına Alaska'da gerçekleşen zirveyi değerlendiren Trump "Birçok konuda anlaşmaya varıldı, çok fazla değil, bir veya iki önemli konu var halledilmesi gereken ama bence bunlar çözülebilir" dedi.
Trump, bundan sonra Putin ile Zelenskiy arasında bir görüşme yapılabileceğine işaret ederek, "Zelenskiy ile Putin arasında ve benim de katılacağım bir toplantı düzenlenecek. Eğer isterlerse, bir sonraki toplantıda ben de orada olacağım. Bunun gerçekleşmesini sağlamak istiyorum ve bunu başarma şansımız oldukça yüksek" ifadelerini kullandı.
Bundan sonraki süreçte Zelenskiy ve Avrupalı liderlerin devreye girmesi konusunda ise Trump, "Şimdi bunu halletmek tamamen Devlet Başkanı Zelenskiy'e bağlı. Avrupa ülkeleri de biraz müdahil olmalı ama bu Zelenskiy'e bağlı." şeklinde konuştu.
ÖĞLE YEMEĞİ İPTAL EDİLDİ
Görüşmenin bitmesinin ardından, ABD ile Rus heyetleri arasında yapılması planlanan öğle yemeği iptal edildi. Putin ülkesine dönmek üzere uçağa binerken, Trump da Washington'a gitmek için "Air Force One" uçağına geçti.
