Urartu medeniyetinden günümüze ulaşan Keşiş Gölü, son yıllarda yağış azlığı, sıcaklıklardaki artış ve iklim değişikliğine bağlı buharlaşmanın şiddetlenmesi sonucu ciddi bir su kaybı yaşıyor. Bölge halkının tarımsal sulama için kullandığı göl, kurak dönemlerde 7 kilometrekarelik alandan 4 kilometrekareye kadar geriliyor; son dönemde ise neredeyse tamamen kuruma riskiyle karşı karşıya.
"GÖLÜN ALANI BÜYÜK ÖLÇÜDE KAYBOLDU"
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Coğrafya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Faruk Alaeddinoğlu, göldeki dramatik değişime dikkat çekerek şu değerlendirmeyi yaptı:
“Şu an Keşiş Gölü’ne baktığımızda alanının büyük ölçüde kaybolduğunu, geriye sazlıklar ve küçük su birikintilerinin kaldığını görüyoruz. Göl, iklim değişikliğinin etkisiyle her yıl daha fazla buharlaşıyor ve su tutma kapasitesini kaybediyor.”
Alaeddinoğlu, gölün beslenmesini sağlayan akarsuların büyük bölümünün geçici dereler olduğuna vurgu yaparak yağış rejimindeki bozulmanın gölü her geçen yıl daha kırılgan hâle getirdiğini söyledi.
2 BİN 800 YILLIK MÜHENDİSLİK HARİKASI YOK OLABİLİR
Keşiş Gölü’nün, MÖ 650’lerde Urartu Kralı II. Rusa tarafından tarım arazilerini sulamak amacıyla inşa edildiğini belirten Alaeddinoğlu, yapının aynı zamanda bir “antik mühendislik şaheseri” olduğunu hatırlattı.
“Bu göl, hem Van ovasının hem de kentin içme–sulama suyu ihtiyacını karşılamak için yapılmıştı. Ancak mevcut iklim şartları devam ederse, yağışlı mevsimlerde dolsa bile suyu yıl boyu tutması artık mümkün olmayacak. Göl ya ciddi oranda alan kaybedecek ya da tamamen kurumayla yüz yüze gelecek.”
BÖLGEDE HEM EKOLOJİK HEM TARİHİ KAYIP RİSKİ
Turna (Keşiş) Gölü’nün yok olması, yalnızca tarımsal üretimi değil, bölgenin doğal ve arkeolojik mirasını da tehdit ediyor. Uzmanlar, gölün kurumasının Van Gölü Havzası’ndaki diğer küçük göller için de uyarıcı bir işaret olduğuna dikkat çekiyor.
