Amerikan Havacılık ve Uzay Ajansı (NASA) tarafından finanse edilen yeni bir araştırmada uzaya çıkmanın astronotlar üzerindeki etkileri incelendi.

Araştırma, kök hücrelerin mikro yer çekimi ve kozmik radyasyon altında hızla yaşlandığını ortaya koydu. Çalışma uzun süreli uzay görevlerinin bağışıklık sistemi ve kan sağlığı açısından tehlike yaratabileceğini gösterdi.

Sanford Kök Hücre Enstitüsü Direktörü ve Kaliforniya Üniversitesi Tıp Fakültesi profesörü Catriona Jamieson'ın öncülük ettiği araştırma, 2021-2023 yılları arasında SpaceX'in dört ikmal uçuşunda gerçekleştirildi.

HÜCRELER UYUYAMADI

Kemik iliği kök hücrelerinin normalde işlevlerini koruyabilmek için zamanlarının yüzde 80’ini “uykuda” geçirmesi gerekiyor. Ancak araştırmada bu hücrelerin uzayda sürekli aktif kaldıkları tespit edildi.

Uzay yolculuğuyla ilgili çarpıcı araştırma: 'Karanlık genom' alarmı - Resim : 1
Fotoğraf: Sanford Kök Hücre Enstitüsü

Vücudun enerji rezervlerini tüketen hücreler, fonksiyonel olarak yoruldu ve erken yaşlanma belirtileri gösterdi. Jamieson, “Kök hücreler uyumadı, sürekli uyanıktı ve sonunda tükendiler. Bu bağışıklık sistemi için ciddi bir risk” dedi.

Araştırmada hücrelerin DNA’sındaki “karanlık genom” adı verilen normalde gizli olan bölümlerin de aktif hale geldiği, bunun hücreleri bir “ölüm sarmalına” soktuğu kaydedildi.

DÜNYA'YA DÖNDÜKLERİNDE...

Öte yandan Dünya'ya dönen astronotların kök hücrelerinin yaklaşık bir yıl içinde kendini toparladığı tespit edildi. Jamieson ve ekibi şimdi, bu süreci hızlandırabilecek ilaçlar ve karşı önlemler üzerinde çalışıyor.

Bilim insanlarına göre bu bulgular, Mars ve ötesine yapılacak uzun süreli görevlerde astronotların bağışıklık sistemlerinin zayıflayabileceğini gösteriyor. Ancak bu mekanizma, Dünya'daki kanser araştırmaları ve yaşlanma karşıtı tedaviler için yol gösterici olabilir.