Nijer’in Agadez bölgesinde 2023 yılında keşfedilen nadir bir Mars meteoriti, geçen ay New York’taki Sotheby’s müzayede evinde 4,3 milyon dolara satıldı.
Ancak bu olağanüstü keşfin nasıl Nijer'den çıkarılıp ABD'de satıldığına dair birçok soru hâlâ yanıt bekliyor.
Nijer hükümeti yaptığı resmi açıklamada, meteoritin yasal yollarla ülke dışına çıkarılıp çıkarılmadığına ilişkin bir soruşturma başlattığını duyurdu.
GİZEMLİ YOLCULUK
Meteorit, şimdiye kadar Dünya’da bulunan en büyük Mars kaya parçası olarak kayıtlara geçmişti.
Sotheby’s, satış sürecinin uluslararası yasalara uygun olduğunu savunurken, meteoritin keşfinden satışa kadar geçen süreç gizemini koruyor.
Meteorit 16 Kasım 2023’te Agadez çölünde, Chirfa Vahası’nın batısında bir “meteor avcısı” tarafından keşfedildi. Kimliği açıklanmayan bu kişinin, taşı yerel halka satıp ardından uluslararası bir satıcıya devrettiği belirtiliyor.
Sonrasında meteorit, İtalya'nın Arezzo kentindeki özel bir galeriye ve ardından Floransa Üniversitesi’nde bilimsel incelemeye götürüldü. Geçici olarak Roma’daki İtalyan Uzay Ajansı’nda sergilendi. En sonunda ise New York’ta düzenlenen açık artırmada satıldı.
'KÜLTÜREL MİRAS GASPEDİLDİ'
Chicago Üniversitesi'nden paleontolog ve NigerHeritage organizasyonunun kurucusu Prof. Paul Sereno, bu durum karşısında öfkeli. “Bu düpedüz gasp” diyen Sereno, meteoritin Nijer’e ait olduğunu ve ülke sınırları içinde bulunan tüm doğal ve kültürel varlıkların korunması gerektiğini savunuyor.
Sereno, “Uluslararası hukuk diyor ki, bir ülkenin kültürel, doğal ya da hatta uzaydan gelmiş bir varlığı, o ülkenin izni olmadan alınamaz. Sömürge döneminden çoktan çıktık” diyerek tepkisini dile getirdi.