Uzmanlar uyardı: Mutfakta bu 9 hatayı yapmayın!
Günlerce aynı bulaşık süngerini mi kullanıyorsunuz? Ya da dışarıdan söylediğiniz pizzayı tezgahta gece boyu bekletiyor musunuz? Zararsız olduğunu düşündüğünüz bu alışkanlıklar bakteri ve diğer tehlikeli patojenlere davetiye çıkarabilir. Uzmanlar gıda güvenliğini sağlamak için dokuz tavsiyede bulundu.
GIDA KAYNAKLI BAKTERİLERİN YAYILMASINI ÖNLEYİN
British Columbia Üniversitesi'nde gıda güvenliği mühendisi Dr. Siyun Wang, evde yemek yapanların çapraz bulaşıyı genellikle hafife aldığını söylüyor. Oysa çiğ et, yumurta ya da sebzede bulunan E. coli, salmonella ve listeria gibi bakteriler, bu gıdalara dokunduktan sonra dokunduğunuz buzdolabı kapaklarına ve musluğa kolayca geçerek haftalarca yaşayabiliyor.
Bunun önüne geçmek için Wang ellerinizi sık aralıklarla 20 saniye boyunca sıcak suyla yıkamanızı tavsiye ediyor. Ellerinizi yıkadıktan sonra özel, temiz bir havluyla kurulamayı da unutmayın. Ayrıca Wang, çiğ etin yıkanmaması konusunda uyarıyor. Bunun sebebi de bakterilerin su sıçraması sonucu daha hızlı yayılabilmesi...
MUTFAK SÜNGERLERİNİ VE BEZLERİ SIK DEĞİŞTİRİN
Wisconsin-Madison Üniversitesi'nde bakteriyolog Dr. Jae Hyuk Yu ise çiğ etin konduğu yüzeylerin işiniz bittikten sonra bir yemek kaşığı çamaşır suyu ve yaklaşık dört litre su karışımıyla temizlenmesi gerektiğini belirtiyor. Temizlik malzemelerini kullanırken eldiven takmayı ve ortamı havalandırmayı da unutmayın. Bu arada bir diğer öneri de buzdolabı raflarını ayda bir temizlemek.
Yu'ya göre süngerler bakteri yuvası olabilir. Örneğin tavuğu kesmek için kullandığınız bıçağı süngerle temizleyip sonra aynı süngeri diğer tabaklara değdirirseniz bakteri yayılabilir. Yu süngerleri bir ya da iki haftada bir değiştirdiğini söylüyor. Ayrıca günübirlik kullanılabilen ve sıcak yıkamaya uygun bezlerin de mutfakta kullanılabileceğini söylüyor.
ETİ UYGUN ŞEKİLDE ÇÖZÜNDÜRÜN
Etin oda sıcaklığında çözülmesi, dış kısmın 40-60 derece arasına gelerek bakterilerin hızla üremesine yol açar. Dolayısıyla uzmanlar eti buzdolabında çözündürmenin en güvenli yöntem olduğunu belirtiyor. Ya da mikrodalgada çözündürebilir, o da olmazsa poşetli haldeki et soğuk suya koyarak çözündürebilirsiniz. Tabii her 30 dakikada bir suyu değiştirmeniz gerekiyor.
YİYECEKLERİ GECE DIŞARIDA BIRAKMAYIN
Uzmanlar yemeği dışarıda bırakmanın bakterilere çoğalmaları ve toksin üretmeleri için ideal ortamı sağladığını belirtiyor. Bu toksinlerin bazıları ısıya dayanıklı olduğu için tekrar ısıtsanız bile hastalanabiliyorsunuz. Özellikle pirinç ve makarna gibi nişastalı yiyeceklerde, Bacillus cereus isimli bakteri çok çabuk bir şekilde çoğalabiliyor.
Bu durumun önüne geçmek için artan yemekleri iki saat sonra buzdolabına koyun. Artan yemekleri buzdolabında 3-4 gün süreyle saklayabilirsiniz. Dondurulmuş yemekler ise çok daha uzun süre güvende kalıyor.
SON KULLANMA TARİHİNE DİKKAT EDİN
Hazır gıdalardaki son kullanma tarihleri, o gıdanın belirtilen tarihten sonra tüketilmesinin artık güvenli olmadığı anlamına geliyor. Madrid'de Ulusal Biyoteknoloji Merkezi'nde bakteri uzmanı olan Dr. Alvaro San Milan, çoğu zaman ürün bozulduysa kokusundan ya da tadından anlaşılabileceğini ama bunun her zaman güvenilir ve belirteç olmadığını belirtiyor. Örneğin salmonella çok az miktarda bile hastalık yapabiliyor.
PEYNİRDE KÜF GÖRDÜYSENİZ...
Dr. Wang'a göre süzme ve krem peynir gibi yumuşak peynirlerde küf varsa tamamını atmanız daha güvenli olur. Çedar gibi sert peynirlerdeyse küf varsa en az 2.5 santimini kesip atmanız gerekiyor. Keserken bıçağı küflü yere değdirmemeye dikkat etmeniz de şart.
BAHARAT, TUZ YA DA ASİDİK MALZEMELERE GÜVENMEYİN
Uzmanlar salamura, sirke ve baharat gibi malzemelerin gıdayı daima bakterilere karşı korumadığı konusunda uyarıyor. Bu maddeler turşu gibi gıdalarda bozulmayı yavaşlatabilse de salmonella ya da listeria gibi bakteriler bu tür ürünlere bulaşabiliyor.
ORGANİK GIDA DAHA GÜVENLİ DİYE DÜŞÜNMEYİN
Uzmanlara göre organik ürünler ile geleneksel ürünler arasında bakteri riski açısından ciddi bir fark yok. Ancak yerel ürünlerde tedarik zinciri daha kısa olduğu için temas riski azalabiliyor.
DENETİMİN ZAYIF OLDUĞU DÖNEMLERE DİKKAT
ABD'de Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) gibi kurumlarda personel ve bütçe kesintileri yaşanıyor. Bu da çiftlik denetimlerinin ve gıda testlerinin aksayabileceği anlamına geliyor. Dolayısıyla et, yumurta, deniz ürünleri ve yapraklı yeşillikler gibi yüksek riskli gıdalara karşı daha dikkatli olunmalı.