Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'nin sağ kolu olarak görülen başdanışmanı Andriy Yermak, dün evine düzenlenen baskının ardından istifa ettiğini açıkladı. Kısa süre sonra da Amerikan gazetesi New York Post'a cepheye gideceği yönünde bilgi veren Yermak'ın barış planı için heyetlerin bir araya geleceği dönemde istifa etmesi, Ukrayna siyasetinde büyük bir deprem etkisi yarattı.
Peki ya bu düşüşün perde arkasında neler yatıyor?
SAVAŞIN İLK GÜNÜNDEN BERİ ZELENSKİY'NİN YANINDAYDI
İngiliz gazetesi Telegraph'ın haberine göre 54 yaşındaki Yermak, savaşın ilk gününden bu yana Zelenskiy'nin gece sığınağında yan yana uyuduğu, sabahları birlikte spor yaptığı ve gün boyu yanından ayırmadığı en yakın isimdi.
Yermak diplomatik zirvelerde, önemli toplantılarda ve uluslararası temaslarda daima Zelenskiy'nin hemen yanında yer alıyordu.
YOLSUZLUK SORUŞTURMASI DAMGA VURDU
Yermak, Ukrayna'yı sarsan 86 milyon euroluk yolsuzluk davasında resmi olarak şüpheli olmasa da, muhalif milletvekilleri onun adının soruşturma dosyasında geçtiğini iddia etti.
Soruşturma, hava savunması ve enerji altyapısının korunması için ayrılan fonların yasadışı yollarla hortumlandığı iddialarına dayanıyor. Şimdiye kadar soruşturma kapsamında adalet bakanı ile enerji bakanı görevinden alındı.
Zelenskiy'nin eski iş ortaklarından ve aynı zamanda yolsuzluğun beyni olduğu söylenen Timur Mindiç ise yakalanamadan yurtdışına kaçtı.
'YEŞİL KARDİNAL' YERMAK
Yermak hakkındaki suçlamaları reddediyor. Ancak Zelenskiy destekçilerinin çoğu da skandalın büyümemesi için Yermak'ın görevden ayrılmasını memnuniyetle karşıladı.
Uzun süredir eleştirmenleri tarafından "yeşil kardinal" olarak adlandırılan Yermak, perde arkasında aşırı güç kullandığı gerekçesiyle suçlanıyor. Bazı muhalifler Yermak'ın "dış politika, savunma, iç güvenlik ve istihbarat" alanlarında "fiili bakan" gibi davrandığını iddia ediyor.
Yolsuzluk skandalı henüz patlamadan önce de anketler halkın sadece yüzde 17.5'inin Yermak'a güven duyduğunu gösteriyordu.
ABD İLE KRİZİN ARDINDAKİ İSİM
Yermak'ın özellikle ABD ile ilişkilerde büyük hatalar yaptığı iddia ediliyor. İngiliz gazetesi Financial Times'a göre Yermak, Zelenskiy'nin ABD Başkanı Donald Trump ile sene başında yaptığı ve gündemi sarsan Oval Ofis görüşmesinin arkasındaki isimdi.
Financial Times, Yermak'ın savaş esirlerinin fotoğraflarını Trump'a sunmayı önererek görüşmeyi sabote ettiğini, bu tavrının hem Demokratları hem de Cumhuriyetçileri rahatsız ettiği ifade ediliyor.
Trump yönetiminden bazı isimlerin Zelenskiy'ye "Yermak'ı görevden al" tavsiyesinde bulunduğu da öne sürüldü.
Telegraph'ın haberine göre Ukrayna'nın Avrupalı müttefiklerinin de Yermak'ın ülkede artan gücü ve yolsuzluk davasında adı geçmesi nedeniyle ülkeye duyulan güvene zarar verdiği gerekçesiyle Zelenskiy'ye baskı yaptığı düşünülüyor.
KRİTİK ZAMANLAMA
İstifa, Yermak'ın Cenevre'de Ukrayna-Rusya barışı için hazırlanan 28 maddelik planı ABD'li heyetle görüşmesinin hemen ardından geldi. Yermak bu görüşmelerde başmüzakereci olarak yer alıyordu.
Rüşvet skandalında istifa etmişti: 'Cepheye gidiyorum'Dünya