Avrupa'da dolar alarmı

Avrupa Merkez Bankası (ECB), bugün yaptığı açıklamada, dolar işlem hacimleri yüksek olan Euro Bölgesi bankalarının, ABD Başkanı Donald Trump’ın politikalarının ABD para biriminde yarattığı oynaklık nedeniyle olası bir dolar sıkışmasına karşı likidite ve sermaye tamponlarını artırmaları gerektiğini söyledi.

Reuters'ın haberine göre ECB, bahar aylarında Trump’ın gümrük tarifeleri ve ABD Merkez Bankası (Fed) üzerindeki baskısının dünyanın rezerv para birimine olan güveni sarsmasının ardından, bankaları dolar pozisyonları konusunda uyarıyordu.

"HAZIRLIK YAPIN"

Kuruluşun son Finansal İstikrar Değerlendirmesi (FSR) raporunda bu uyarılar daha da sertleşti: Dolar üzerinden faaliyet gösteren birkaç büyük Euro Bölgesi bankasının hazırlık yapması gerektiği vurgulandı.

"Para birimindeki daha yüksek oynaklığı ve karşı taraf kredi riskini absorbe etmek için sermaye alanına ihtiyaç duyulabilir," diyen ECB, "Bankalar, çıkışları dengelemek ve istikrar sağlayıcı bir aracı olarak hareket etmek için likit ABD doları varlıkları bulundurmalı" ifadelerini kullandı.

FİNANSAL İSTİKRARI TEHDİT EDEBİLECEK UNSURLAR

Raporda ayrıca yüksek hisse senedi değerlemeleri, yüksek borç seviyeleri, ticaret tarifeleri ve stablecoin’lerin yükselişi gibi finansal istikrarı tehdit edebilecek unsurlar bir kez daha hatırlatıldı.

Ekonomistler tarafından hazırlanan FSR, ECB’nin denetimi altındaki bankalar için bağlayıcı tavsiyeler içermiyor. Ancak politika yapıcıların dolar likiditesi konusundaki derin endişesini açık biçimde ortaya koyuyor. Euro Bölgesi bankaları genellikle dolar likiditesini yeniden alım anlaşmaları (repo) ve döviz takasları üzerinden sağlıyor.

ECB, "Aşırı bir senaryoda dolar çıkışları, bankaların repo, takas ve bu tür varlıkların satışından nakit toplama kapasitelerini tüketebilir," ifadelerini kullandı ancak bu tür bir senaryonun nasıl görüneceğini belirtmedi.

KABUS SENARYOSU: FED'İN SWAP HATTINI KAPATMASI

Raporda açıkça dile getirilmese de bazı yetkililerin, Fed’in ECB’ye sağladığı acil likidite hattını kesebileceği ihtimaline karşı ABD dışındaki dolar ve altın rezervlerini birleştirme fikrini değerlendirdiği Reuters’a aktarıldı.

ECB Başkan Yardımcısı Luis de Guindos, bu riski küçümseyerek söz konusu swap hatlarının hem ABD hem de Avrupa için kritik önemde olduğunu vurguladı:

"Mevcut swap hatlarında bir değişikliğe ilişkin hiçbir bilgimiz yok," diyen de Guindos, bu ikili swap hatlarının finansal istikrarın korunmasında önemli rol oynadığını belirtti.

New York Fed Başkanı John Williams da bu ay swap hatlarının hem ABD hem de karşı tarafları için faydalı olduğunu söyledi.

DOLAR İŞLEMLERİNİN YOĞUNLAŞTIĞI BANKALAR

ECB’ye göre dolar işlemleri, Euro Bölgesi’nin birkaç büyük bankasında yoğunlaşmış durumda: BNP Paribas, Deutsche Bank, Credit Agricole, Groupe BPCE, ING, Banco Santander ve Societe Generale.

Bu bankalar genellikle ABD para piyasalarından borçlanarak hedge fonlarını finanse ediyor ya da dolar riskini hedge eden Avrupalı sigorta şirketleri, fonlar ve kurumsal müşterilere swap öneriyor.

Kendi para birimi risklerini dengelemek için ise küresel bankalarla genellikle bilanço dışı kalan swap pozisyonları alıyorlar. Ancak ECB, "Swap piyasalarında stres dönemlerinde bu pozisyonların çevrilmesinin zorlaşabileceği" uyarısında bulundu.

Şimdilik ECB, bankaların dolar varlıklarıyla yükümlülükleri arasında yalnızca "sınırlı" bir uyumsuzluk görüyor; bazı bankalar vadeleri uyumlu hâle getirmek için repo işlemlerine başvuruyor. Ancak kurum, bu stratejilerin "likidite riskini tamamen ortadan kaldırmadığını" vurguluyor.

ECB verilerine göre Euro Bölgesi bankaları geçen yıl sonunda 681 milyar Euro'luk dolar cinsinden menkul kıymet tutuyor; ayrıca 712 milyar Euro eşdeğeri dolar kredi kullandırıyordu.