Çarpıcı Parkinson araştırması: Bir saat maruz kalmak bile süreci hızlandırıyor
Yeni bir araştırma, yüksek sesli ortamlarda kısa süre bile bulunmanın Parkinson hastalığının ilerlemesini hızlandırabileceğini ortaya koydu.
Çinli bilim insanları tarafından yapılan yeni bir araştırmada Parkinson'un erken evresindeki farelerin, gürültülü ortamlara maruz kaldıktan sonra hareket kabiliyetlerini ve dengelerini yitirmeye başladığı tespit edildi.
PLOS Biology dergisinde yayınlanan araştırmada, Parkinson hastalığına genetik yatkınlığı olan fareler ses yalıtımlı kafeslerde 85 ila 100 desibel arasında değişen seslere maruz bırakıldı. Bu ses aralığı bir çim biçme makinesi ya da mutfak çırpıcısının çıkardığı sese tekabül ediyor.
BİR SAATLİK GÜRÜLTÜ BİLE YETTİ
Bilim insanları iki aşamalı bir deney yaptı. İlk aşamada fareler yalnızca bir saat boyunca gürültüye maruz kaldı. Bunun sonucunda hayvanların hareketlerinde kısa süreli yavaşlama ve denge kaybı gözlemlendi.
İkinci aşamada ise fareler her gün birer saat boyunca yedi gün gürültüye maruz bırakıldı. Bu deneyin sonucunda farelerde kalıcı motor bozukluklar gözlemlendi.
NASIL ETKİLİYOR?
Araştırmacılar yüksek sesin beynin "inferior colliculus" denen işitme merkezini aşırı uyardığını fark etti. Bu işitme merkezinin dopamin üreten "substantia nigra" bölgesiyle doğrudan bağlantılı olduğu tespit edildi. Aşırı uyarılma sonucunda dopamin üreten nöronların öldüğü saptandı.
Bilim insanları, deneyler sırasında gürültünün, dopamin taşıyan VMAT2 adlı proteini azalttığını ve dopamin eksikliğinin motor bozukluklara neden olduğunu da fark etti.
Bu durum, Parkinson hastalığının sadece genetik faktörlerle değil, çevresel faktörlerle de ilerleyebileceğini gösteriyor.
Araştırmacılar ayrıca işitme merkezinin baskılanması sonucunda dopamin üretiminin yeniden artırılabileceğini ve gürültünün neden olduğu beyin hasarının kısmen geri döndürülebileceğini de keşfetti.