Kanserle mücadelede ümit veren kan testi
ABD’de yapılan yeni bir araştırma, HPV ile ilişkili baş ve boyun kanserlerini belirtiler ortaya çıkmadan 10 yıl öncesine kadar tespit edebilen bir kan testi geliştirdi. “HPV-DeepSeek” adlı testin, erken teşhisle tedavi başarısını artırması bekleniyor.
ABD’de baş ve boyun kanserlerinin yaklaşık yüzde 70’i insan papilloma virüsü (HPV) kaynaklı. Bu kanser türü, ülkedeki en yaygın HPV ilişkili kanser olmasının yanı sıra, her yıl görülme sıklığı artan bir hastalık olarak öne çıkıyor.
Rahim ağzı kanseri rutin taramalarla erken teşhis edilebilirken, HPV’ye bağlı baş ve boyun kanserleri için henüz semptomlar ortaya çıkmadan uygulanabilecek bir tarama testi bulunmuyor. Bu nedenle birçok hasta, tümörün milyarlarca hücreye ulaştığı ileri evrelerde tanı alıyor.
HPV-DeepSeek TESTİ ERKEN TEŞHİSTE UMUT VERİYOR
Mass General Brigham araştırmacıları
tarafından geliştirilen HPV-DeepSeek adlı yeni test, bu durumu
değiştirebilecek bir adım olarak değerlendiriliyor.
Journal of the National
Cancer Institute dergisinde yayımlanan çalışmaya göre,
test HPV bağlantılı baş
ve boyun kanserlerini semptomlar ortaya çıkmadan 10 yıl öncesine
kadar tespit edebiliyor.
Araştırmanın başyazarı ve
Mass Eye and Ear
hastanesinde görev yapan baş-boyun cerrahi onkoloğu
Dr. Daniel L.
Faden, “Çalışmamız, asemptomatik bireylerde bu kanserleri
tanıdan yıllar önce doğru bir şekilde tespit edebileceğimizi ilk
kez gösterdi” dedi.
Faden, bu tür erken teşhis araçlarının “hastaların yaşam kalitesini
koruyarak daha başarılı tedaviye olanak tanıyabileceğini”
vurguladı.
TEST, TÜMÖR DNA’SINI KANDA TESPİT EDİYOR
HPV-DeepSeek testi,
tümörlerden kana karışan
HPV DNA parçacıklarını tespit etmek için
tüm genom dizileme
teknolojisini kullanıyor.
Araştırma ekibinin daha önceki çalışmalarında testin,
yüzde 99 duyarlılık ve
yüzde 99 özgüllük oranlarına ulaştığı, mevcut tanı
yöntemlerinden daha başarılı olduğu belirtilmişti.
Yeni çalışmada araştırmacılar, Mass General Brigham Biyobankası’ndan alınan 56 kan örneğini analiz etti. Bunların 28’i daha sonra HPV’ye bağlı baş ve boyun kanseri gelişen kişilerden, diğer 28’i ise sağlıklı bireylerden alındı.
HPV-DeepSeek testi, hastalık
geliştiren kişilerin 28
örneğinin 22’sinde tümör DNA’sını başarıyla tespit etti.
Kontrol grubundaki tüm örnekler negatif çıktı.
En erken pozitif sonuç, hastalığın tanısından 7,8 yıl önce alınan bir kan
örneğinde görüldü.
YAPAY ZEKA TESTİN DOĞRULUĞUNU ARTIRDI
Araştırmacılar, makine öğrenimi tekniklerini kullanarak testin doğruluğunu artırdı. Böylece HPV-DeepSeek, 10 yıl öncesine kadar alınan örneklerde bile 28 vakadan 27’sini doğru şekilde tanımladı.
YENİ ÇALIŞMA ULUSAL SAĞLIK ENSTİTÜLERİ TARAFINDAN DESTEKLENİYOR
Ekip, sonuçlarını doğrulamak
amacıyla ABD Ulusal
Sağlık Enstitüleri (NIH) tarafından finanse edilen ikinci
bir körleme çalışması yürütüyor.
Bu çalışmada, Ulusal
Kanser Enstitüsü’nün PLCO (Prostate, Lung, Colorectal, and Ovarian)
Kanser Tarama Denemesi kapsamında toplanan yüzlerce kan
örneği kullanılacak.
DAHA ERKEN TEŞHİS, DAHA AZ AGRESİF TEDAVİ
Araştırmacılara göre
HPV-DeepSeek gibi testlerin yaygın kullanıma girmesi, HPV’ye bağlı
baş ve boyun kanserlerinin çok daha erken evrede yakalanmasını
sağlayabilir.
Bu da hem tedavi başarısını artırabilir hem de hastaların
ağır yan etkiler içeren
tedavilere maruz kalma olasılığını azaltabilir.