Rusya mı? Amerika mı? Vana mı? Veto mu?
Ülkede haberler karartıldığı için Türkiye hakkındaki haberler de yurtdışından geliyor.
ABD merkezli Bloomberg’in haberine göre, ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ve Başkan Yardımcısı JD Vance, Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’la yaptıkları görüşmede Ankara’dan “Rusya’dan enerji alımını durdurmasını” talep etti.
***
Bu talebin zamanlaması muazzam... Nitekim Türkiye’nin, yani BOTAŞ’ın, Rus devi Gazprom ile imzaladığı o devasa doğalgaz anlaşmaları 31 Aralık 2025’te sona eriyor.
Hani şu Mavi Akım ve TürkAkım’dan gelen, yıllık yaklaşık 22 milyar metreküplük gaz anlaşması...
Tam da “Avrupa pazarı sana kapandı, bize güzel bir indirim yaparsın artık” diye pazarlık yapmaya çalışırken, Amerikalı “Pazarlığı bırak, vanayı kapat” diyor.
Söylemesi kolay da ısınmak için tezek mi yakacağız sobada?
Peki, biz bu “iki dev arasında sıkışma” noktasına nasıl geldik? Hafızamızı on yıl geriye saralım…
Yıl 2015, aylardan Kasım… “Sınırımızı ihlal etti” diye bir Rus Su-24 uçağını düşürdük. Sonrası kıyamet... Putin “Sırtımızdan bıçaklandık” dedi... Ekonomik yaptırımlar uygulamaya başladı.
Önce özür diledik. Rusya’nın istediği gibi Suriye’de El Nusra’ya desteği kestik. Tabii bu barışın bir de “hediyesi” olacaktı. İşte o hediye, başımıza on yıldır bela olan 2.5 milyar dolarlık S-400 hava savunma sistemi…
***
S-400’lerin ilk parçaları 2019’da gelmeye başlayınca, ABD bizi önce F-35 savaş uçağı programından askıya aldı. Nisan 2021’de ise resmen şutladı…
Mesele sadece 100 uçak alacak olmamız değildi… Biz o uçağın ortağıydık, kokpit göstergesinden iniş takımına kadar parça üretiyorduk. Milyarlarca dolarlık bir projeden atıldık.
***
ABD, tarihinde ilk kez bir NATO müttefikine, yani bize, “Amerika’nın Düşmanlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele” yaptırımlarını uyguladı.
Ve Amerikalı, 2018’den beri biriken o S-400/F-35 faturasını önümüze koydu. “Denge” oyunu bitti. ABD diyor ki, “Ukrayna savaşı için tarafını seç. O gazı kes!”
***
İyi de resmi verilere göre, 2025’in ilk sekiz ayında petrol ithalatının yüzde 62.6’sı, doğalgaz ithalatının ise yüzde 45’i Rusya’dan sağlandı. Nasıl keseceğiz ki?
Diğer yandan masadan kalksan enerji yok, oturursan yaptırım var.
Rusya Türkiye’nin en büyük ticari partnerlerinden biri… Hadi turisti, domatesi falan geçtim de… Ne olacak milyarlarca dolarlık Akkuyu Nükleer Santrali?
***
Akkuyu’nun sahibi kim? Rus Rosatom
İnşa eden kim? Rus Rosatom
İşletecek kim? Rus Rosatom
Yakıtı kim verecek? Rus Rosatom
Teknik personel kim? Rus Rosatom
Biz ne yapıyoruz? Açılış kurdelesini tutup hava atıyoruz.
Yani… Rusya ile aramız kötü olursa fena… Amerika ile aramız kötü olursa da fena… Evde yağ, un şeker de varsa… Kavurmaya başla... Helva yiyeceğiz 2026’da!