İçinde bulunduğumuz Samanyolu galaksisi sırlarla dolu. Şimdi gökbilimciler yeni bir fenomen keşfetti: Samanyolu boyunca yayılan devasa bir "Büyük Dalga".

Avrupa Uzay Ajansı'nın (ESA) 2023'te fırlatılan uzay teleskobu Gaia tarafından elde edilen yeni veriler, Samanyolu'nun merkezinden on binlerce ışık yılı uzunluğunda dev bir dalganın yayıldığını ortaya koydu.

Astronomy & Astrophysics dergisinde yayımlanan çalışmaya göre bu yılın mart ayında yakıtı tükenen Gaia, görev süresince iki milyar yıldız ve uzay cismini kapsayan 3 trilyondan fazla veri topladı.

SEYİRCİLERİN KONSERDE YAPTIĞI DALGALARA BENZİYOR

Bu veriler sayesinde gökbilimciler galaksinin üç boyutlu, son derece hassas bir haritasını çıkardı. Analizlere göre devasa dalga, Samanyolu'nun merkezinden 30 bin - 65 bin ışık yılı uzakta gözlemleniyor.

Bu mesafe, yaklaşık 100 bin ışık yılı büyüklüğündeki galaksinin büyük bir kısmını kapsıyor. ESA yetkilileri bu hareketi stadyumlarda seyircilerin tuttukları ışıklarla yaptıkları dalgaya benzetiyor.

Gaia'dan devasa keşif: Samanyolu'nun merkezinde gizemli dalga - Resim : 1
Fotoğraf: ESA/Gaia/DPAC, S. Payne-Wardenaar, E. Poggio

Dalga, hem genç yıldızları hem de değişken yıldızları etkiliyor. Bu da yıldızlararası gazı da içine alan büyük ölçekli bir hareketliliğe işaret ediyor.

İtalya'daki Ulusal Astrofizik Enstitüsü'nde gökbilimci olan Dr. Eloisa Poggio, "En ilgi çekici olan, yapının yalnızca 3D görünümü değil, aynı zamanda yıldızların hareketlerinde tipik dalga davranışı göstermesi" diye belirtiyor.

NEDENİ NE?

Bilim insanlarına göre dalga iki nedenle ortaya çıkmış olabilir. Bunlardan biri 300-900 milyon yıl önce Samanyolu'nun daha küçük bir cüce galaksiyle çarpışması. İkincisi ise Güneş'e 500 ışık yılı uzakta, 9 bin ışık yılı boyunca uzanan ve yine Gaia verileriyle keşfedilen küçük bir gaz yapısı.

Poggio, Radcliffe'in daha küçük ve farklı bir bölgede olduğunu belirterek iki dalga arasında bağlantı varsa bile bunun biraz daha araştırılması gerektiğini söyledi.