IMF'den yapay zeka için balon uyarısı

Uluslararası Para Fonu (IMF) ve İngiltere Merkez Bankası (BoE), yapay zeka patlamasının borsada değerlemeleri dotcom balonu seviyelerine doğru yükseltmesiyle küresel borsa piyasalarının ani bir düzeltme riskiyle karşı karşıya olduğu konusunda uyardı.

IMF Başkanı Kristalina Georgieva, dün yaptığı açıklamada, yapay zekanın üretkenliği artırma potansiyeline ilişkin iyimser piyasa algısının "aniden değişebileceğini" ve böyle bir gelişmenin dünya ekonomisini etkileyebileceğini söyledi.

İNGİLTERE'DEN DE UYARI GELDİ

Finansal istikrar risklerini denetleyen BoE'nin ilgili komitesinin de dotcom patlamasının ardından gelen 2000 kriziyle paralellikler kurmasından saatler sonra konuşan Georgieva, küresel finans piyasalarında "ani bir düzeltme" riski konusunda uyardı.

Georgieva, IMF'nin gelecek hafta yapacağı yıllık toplantı öncesinde yaptığı konuşmada, "Bugünkü değerlemeler, 25 yıl önce internet hakkındaki yükseliş döneminde gördüğümüz seviyelere doğru gidiyor" dedi.

IMF Başkanı ve BoE'den gelen açıklamalar, yapay zekanın öncülük ettiği piyasa balonunun patlayabileceğine dair küresel yetkililerin bugüne kadar yaptığı en net uyarılar oldu.

SERT DÜZELTME RİSKİ

Georgieva, yapay zeka konusundaki iyimserliğin piyasaları "canlandırdığını" ve küresel ekonomiyi desteklediğini ancak hisse senedi fiyatlarında keskin bir düzeltmenin "dünya büyümesini aşağı çekebileceğini, kırılganlıkları açığa çıkarabileceğini ve özellikle gelişmekte olan ülkeler için hayatı zorlaştırabileceğini" dile getirdi.

BOE Mali Politika Komitesi'nin dünkü toplantı tutanaklarında da benzer bir dille, "piyasada sert bir düzeltme riskinin arttığı" uyarısı yer aldı.

Komite, ABD hisseleri için döngüsel olarak ayarlanmış fiyat-kazanç oranının, değerlemelerin yakından takip edilen bir ölçütü olarak, 25 yıl önceki seviyelere yaklaştığını ve "dotcom balonunun zirvesiyle karşılaştırılabilir" olduğunu söyledi.

ABD'de önde gelen borsa endeksi S&P 500'ün bir yıllık ileriye dönük fiyat-kazanç oranının 25 katı seviyesinde işlem gördüğünü belirten komite, bunun "tarihsel seviyelere göre yüksek" olduğunu ancak 2000 dotcom balonu seviyelerinin altında olduğunu ekledi.

Endeks, Donald Trump'ın nisan ayındaki "kurtuluş günü" tarifesi duyurusu soransı yaşanan düşüşün ardından bu yıl yüzde 14 yükseldi.

"DOTCOM BALONUNDAN FARKLI" İDDİASI

Ancak Nvidia'nın CEO'su Jensen Huang, dün CNBC'ye yaptığı açıklamada, mevcut yapay zeka patlamasının dotcom balonundan "dramatik biçimde farklı" olduğunu, çünkü Microsoft, Google ve Meta gibi "hiper ölçekleyicilerin" pets.com gibi , internet balonunun en kötü şöhretli dönemlerinden biri olan şirketlerden çok daha zengin olduğunu söyledi.

ABD Merkez Bankası (FED) yetkilileri, piyasalarda olumsuz bir düzeltme yaşanması ihtimalini düşük görüyor. San Francisco Fed Başkanı Mary Daly, bu hafta yapay zeka balonunun finansal istikrara tehdit oluşturmadığını söyledi.

BoE, son aylarda ABD otomotiv kredi piyasalarındaki temerrütlerin piyasalarda tersine dönme tehlikesini artırdığını savunarak, bunların "bazı riskleri ortaya koyduğunu" söyledi.

RİSKLER VE BELİRSİZLİKLER ARTIYOR

BoE'ye göre, Fed üzerindeki artan siyasi baskılar, "ABD doları varlıklarının sert bir şekilde yeniden fiyatlandırılmasına" yol açabilir ve "Fransa ve Japonya'daki siyasi çıkmazlar" etrafındaki belirsizlik de tahvil piyasalarında risk yaratabilir.

BoE, çeşitli göstergelere göre “hisse senedi piyasası değerlemelerinin yüksek göründüğünü, özellikle yapay zekâ odaklı teknoloji şirketleri açısından bunun belirgin olduğunu” söyledi.

Banka, yapay zeka alanındaki iyimser beklentilerin zayıflaması durumunda hisse senedi piyasalarının ciddi bir düzeltme riskiyle karşı karşıya kalabileceği, artan piyasa yoğunlaşmasıyla birlikte, bu durumun özellikle teknoloji hisselerini daha savunmasız hale getirdiği uyarısında bulundu.

5 ŞİRKETİN PİYASA PAYI YÜZDE 30'A ULAŞTI

Şu anda S&P 500 endeksinde yer alan ilk beş büyük teknoloji şirketi, toplam piyasa değerinin neredeyse yüzde 30’unu oluşturarak tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaşmış durumda.

ABD kredi piyasaları da son haftalarda sarsıldı. Riskli otomobil kredisi sağlayıcısı Tricolor ve otomobil parçaları üreticisi First Brands, özel kredi kuruluşlarından yoğun şekilde borçlanmalarına rağmen temerrüde düştü.

BoE, bu gelişmelerin yüksek borçluluk, zayıf kredi standartları, şeffaf olmayan yapılar ve karmaşık finansal araçlar gibi daha önce uyardıkları riskleri yeniden gündeme getirdiğini vurguladı. Banka ayrıca, riskli borçlularla güvenli borçlular arasındaki faiz farkını ölçen farkların “tarihsel olarak düşük seviyelere” indiğini belirtti.