Kahvede büyük dönüşüm: Dengeler değişiyor

Dünyanın en büyük arabica kahvesi üreticisi olan Brezilya'da iklim değişikliği bu yumuşak aromalı çekirdeğin yetiştirilmesini zorlaştırıyor.

Çiftçiler arabica yerine giderek daha dayanıklı olan robusta üretimine yöneliyor. Robusta daha acı bir tada sahip olsa da yüksek sıcaklıklara ve hastalıklara karşı daha dirençli.

Ülkenin geleneksel arabica bölgeleri son yıllarda sıklaşan kuraklıklar ve artan sıcaklıklarla mücadele ediyor. ABD Tarım Bakanlığı verilerine göre, son 10 yılda Brezilya’da robusta üretimi yüzde 81’den fazla artış gösterdi. Arabica hâlâ ülkenin ana ihracat ürünü olsa da robusta üretimi çok daha hızlı büyüyor.

StoneX verilerine göre, arabica üretimi son üç yılda yıllık yüzde 2–2,5 oranında artarken, robusta üretimi yüzde 4,8 yükseldi. Bu yıl ise robusta üretimi %22 ile rekor kırdı. Analistler, robustanın hem olumsuz hava koşullarına daha dayanıklı hem de daha kârlı olduğunu vurguluyor.

Amazon bölgesinde agroforestry yöntemiyle robusta üreten Café Apuí’nin ticari direktörü Jonatas Machado, “Kahve ağaçlarını yerel türlerin gölgesinde yetiştirerek nemi koruyoruz, böylece verim düşmüyor” diyor.

VİETNAM'I GERİDE BIRAKABİLİR

Vietnam robustada dünya lideri olsa da Brezilya bu ülkeye hızla yetişiyor. Rabobank analistlerine göre, güçlü tedarik zinciri sayesinde Brezilya önümüzdeki yıllarda Vietnam’ı geçebilir.

Robusta, arabicaya göre daha yüksek kafein içeriyor ve daha sert bir tada sahip. Ancak genç kuşaklar kahvenin menşeine veya notalarına daha az önem veriyor; süt, krema ve şuruplarla kişiselleştirilmiş kahveleri tercih ediyor. Bu da robustanın acı tadını gölgede bırakıyor.

AVRUPA'DA TALEP ARTIŞI

Avrupa’da arabica ile robusta arasındaki fiyat farkının daha da açılması bekleniyor. AB’nin yeni yasası, ithal tarım ürünlerinin yakın zamanda ormansızlaştırılmış arazilerden gelmediğini belgelemeyi şart koşacak. Ancak instant kahve bu kuralların dışında tutuluyor. Bu durum, robusta bazlı ürünlere talebi artırabilir. Zira AB, dünya instant kahve gelirlerinin yaklaşık yüzde 50’sini oluşturuyor.

Her ne kadar robusta genellikle arabicadan ucuz olsa da son dönemde fiyatları rekor seviyelere ulaşmış durumda.

Brezilya Tarımsal Araştırma Kurumu’ndan Alexsandro Teixeira, robusta çeşitlerinin arabicadan neredeyse iki kat verimli olduğunu ve üreticilerin bu nedenle robustaya yöneldiğini belirtiyor. Üstelik kalite artışı sayesinde robusta tüketiciler için daha cazip hale geliyor.