Dışa kapalı bir politika yürüten Kuzey Kore'de sansürün boyutları nereye varıyor? BBC International'ın Seul merkezli Daily NK ile ortak yürüttüğü soruşturma bu sorunun cevabına ışık tuttu.
Araştırmaya göre Kuzey Kore'de kullanılan telefonlar dışarıdan bakıldığında normal gibi görünse de aslında sürekli izleniyor ve sansürleniyor.
'OPPA'YA 'YOLDAŞ' SANSÜRÜ
BBC, bu telefonlardan her beş dakikada bir ekran görüntüsü alındığını ve görüntülerin kullanıcıların erişemeyeceği gizli klasörde saklandığını buldu. Kuzey Koreli yetkililerin bu klasörlere uzaktan erişim sağlayabildiği düşünülüyor.
Öte yandan telefonda yazılan bazı ifadeler de otomatik olarak düzeltiliyor. Bunlardan biri "Güney Kore" ifadesi... New York Post'ta yer alan haberde Güney Kore ifadesi otomatik olarak "kukla devlet" olarak düzeltiliyor.
Hem erkek kardeş hem de sevgili anlamına gelen "oppa" gibi Güney Kore'ye özgü samimi hitaplar da yine "yoldaş" olarak değiştiriliyor.
GENÇLİK DENETİM TİMLERİ
Kim yönetimi iki yıl önce Güney Kore aksanıyla konuşmayı ve Güney Kore'ye özgü ifadeleri kullanmayı resmi suç haline getirmişti.
Bunun için gençlik denetim timleri adı verilen gruplar sokaklarda devriye gezerek gençlerin kıyafetlerini, saç stillerini ve konuşmalarını kontrol etmeye başladı.
Bazı durumlarda gençlerin telefonlarına el konarak mesaj içeriklerinde yasaklı ifadeler var mı diye denetlendiği belirtiliyor.
'ESKİDEN HERKESİ BİZ GİBİ SANIYORDUM'
Durdurulan gençlerden biri de 24 yaşındaki Kang Gyuri olmuş. BBC'nin haberine göre Gyuri bir keresinde saçını ve kıyafetlerini Güney Kore tarzında yaptığı için sokakta durdurularak azarlanmış, yetkililer telefonuna el koymuş.
İki yıl önce tekneyle Kuzey Kore'den kaçarak Güney Kore'ye sığınan Gyuri "Eskiden herkesin bizim gibi baskıyla yaşadığını sanıyordum. Ama sadece Kuzey Kore'de durum böyleymiş, onu fark ettim" diyor.
KİM YÖNETİMİ AVANTAJLI KONUMA GEÇEBİLİR
Ne var ki Kuzey Kore'nin uygulamaya çalıştığı tüm sansüre rağmen her ay içinde Güney Kore dizileri ve K-Pop müziğin olduğu binlerce USB bellek ve mikro-SD kart Kuzey Kore'ye kaçak yollarla sokuluyor. Bu içerikler genelde meyve kolilerine gizlenerek ülkeye geçiriliyor.
Ayrıca gece geç saatlerde kısa ve orta dalga radyo frekansları aracılığıyla yasa dışı yayınlar yapılıyor. NY Post bu faaliyetlerin büyük kısmının Amerikan hükümeti tarafından finanse edildiğini belirtiyor.
Ancak Trump döneminde baş gösteren yardım kesintilerinin iki ülke arasındaki kültür savaşında Kim yönetiminin avantajlı duruma geçebileceği endişesi doğdu.
Washington merkezli Stimson Center'da teknoloji uzmanı olan Martyn Williams'a göre akıllı telefonlar Kuzey Kore'de "beyin yıkama" aracı olarak kullanılıyor.
Rapor ortaya çıkardı: Kuzey Kore, Rusya'ya silah yağdırdıDünya
