Kuzey Japonya’nın dağlık bölgelerinde yağmurlu günlerde olağanüstü bir manzara yaşanıyor. İlk bakışta fark edilmeyen beyaz çiçekler, yağmur damlalarının yapraklarına düşmesiyle bir anda neredeyse görünmez hale geliyor. Bilimsel adı Diphylleia grayi olan bu bitki, halk arasında “skeleton flower” ya da Japonca adıyla sankayou olarak biliniyor.
Yüzyıllardır yöre halkı tarafından doğanın kısa süreli bir mucizesi olarak görülen sankayou, kiraz çiçekleri gibi geçiciliğiyle hayranlık uyandırıyor. Son yıllarda ise bu bitki, bilim insanlarının da dikkatini çekmeye başladı.
Skeleton flower, yaklaşık diz boyuna kadar uzayan yapısıyla orman altındaki serin bölgelerde yetişiyor. Geniş, şemsiye görünümlü yapraklarıyla zemini kaplayan bitki, ilkbaharda altı taç yapraklı beyaz çiçekler açıyor. Yaz aylarında ise bu çiçeklerin yerini parlak mavi meyveler alıyor.
Çiçeğin en dikkat çekici özelliği ise yağmurla ortaya çıkıyor. Yapraklarında beyazlığı sağlayan herhangi bir pigment bulunmuyor. Bunun yerine, beyazlık tamamen ışığın dokudaki hava boşluklarında dağılmasından kaynaklanıyor. Kuru olduğunda bu boşluklar ışığı yansıtarak çiçeğe beyaz rengini veriyor. Yağmur damlaları dokuyu doldurduğunda ise ışık artık dağılmıyor, doğrudan geçiyor ve yapraklar şeffaflaşıyor.
Bu tersine çevrilebilir süreç bilimde hidrokromizm olarak adlandırılıyor. Yağmur dindiğinde ve yapraklar kuruduğunda hava boşlukları yeniden oluşuyor, çiçek tekrar beyaz rengine kavuşuyor.
Bilim insanları, bu şaşırtıcı mekanizmanın evrimsel nedenini hâlâ tartışıyor. Kimileri, yağmurlu ve loş havalarda çiçeğin şeffaflaşarak böcekler için daha dikkat çekici hale geldiğini öne sürüyor. Kimileri ise bunun sadece yaprakların hassas yapısının doğal bir sonucu olabileceğini düşünüyor.