BEYZA TOPÇU / NEFES
ABD geçen hafta üç savaş gemisini Venezuela kıyılarına gönderdi. Bu gemilerde cruise füzeleri ve deniz piyadelerinin olduğu öğrenildi.
Bunun üzerine Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro ile destekçileri, bunun Irak benzeri bir işgalin "ön hazırlığı" olabileceğini iddia ederek sert tepki verdi. Maduro, "Bolivarcı milisler"e ülkeyi savunma çağrısı yaptı.
Trump'ın müttefikleri ise Maduro'ya meydan okuyarak "Zamanın doldu" gibi mesajlar verdi. Peki ya şu anda ABD ve Venezuela arasında gerçekte neler oluyor?
TRUMP NEDEN SAVAŞ GEMİSİ GÖNDERDİ?
Düşünce kuruluşu Atlantic Council'in Adrienne Arsht Latin Amerika Merkezi'nde kıdemli yönetici Jason Marczak, Trump yönetiminin uluslararası organize suç ve uyuşturucu kaçakçılığıyla mücadeleyi öncelikli hale getirdiğini söylüyor.
Trump yönetimi Maduro'yu "dünyanın en büyük narkotik kaçakçılarından biri" olarak itham ederek yakalanması için başına konan ödülü 50 milyon dolara çıkardı.
ABD Adalet Bakanlığı, Maduro'nun Venezuela ordusuna bağlı olduğu iddia edilen "Cartel de los Soles" adlı uyuşturucu şebekesinin lideri olmakla suçluyor.
Ancak düşünce kuruluşu Chatham House'da Latin Amerika araştırmacısı Christopher Sabatini’ye göre amaç daha çok Maduro’nun çevresini korkutmak ve bir çözülme yaratmak. Sabatini, 2019'daki başarısız darbe girişiminden bu yana bu taktiğin sık sık uygulandığını belirtiyor.
ABD'NİN İDDİALARI DOĞRU MU?
ABD, Maduro'yu suçlamasına rağmen Maduro'nun uyuşturucu kaçakçılığıyla ilgili bağlantısını kanıtlamayı başaramadı. Caracas da bugüne kadar iddiaları reddetti. Venezuelalı milletvekili Blanca Eekhout, CNN International'a verdiği demeçte "Bir uyuşturucu kartelinin olması için ya uyuşturucu üretmeniz ya da kaçakçılığını yapmanız gerekiyor. Eğer ortada bir yetiştirme, üretim ya da kaçakçılık yoksa nasıl kartel olabilir?" diye tepki gösterdi.
Birleşmiş Milletler Birleşmiş Milletler (BM) Uyuşturucu ve Suç Ofisi de Venezuela'nın kokain üreticisi ülkelerden olmadığını teyit ediyor. BM araştırmacılarına göre kokainin ham maddesinin neredeyse hepsi Kolombiya, Peru ve Bolivya'da üretiliyor.
Yetkililer ayrıca Kolombiya'da üretilen kokainin büyük kısmının Pasifik kıyısının kuzeyinden yürütüldüğünü belirtiyor. Venezuela uyuşturucu trafiği için hâlâ bir seçenek olsa da bölgedeki Ekvador gibi diğer ülkeler daha büyük uyuşturucu pazarları olarak öne çıkıyor.
Bu arada Uluslararası Kriz Grubu'ndan araştırmacı Phil Gunson da "Cartel de los Soles diye bir şey yok. Venezuelalı yetkililerin uyuşturucu kaçakçılığına karıştığına işaret etmek için kullanılan bir gazetecilik ifadesi" diyor.
Uzmanlar ordu ve hükümet içinde uyuşturucu kaçakçılığına bulaşmış kişiler olabileceğine dikkat çekiyor. Gunson "Kolombiyalı ve Meksikalı karteller burada. Orinoco Nehri'nden ve gizli pistlerden hava yoluyla uyuşturucu sevkiyatları yapılıyor. Tüm bunlar yukarıdan doğrudan müdahale olmadan mümkün olmazdı" diye ekliyor.
SAVAŞ ÇIKAR MI?
Uzmanlar ve eski diplomatlar, bunun gerçek bir işgal hazırlığı olmadığını söylüyor. Sabatini, İngiliz gazetesi The Guardian'a verdiği demeçte "Aklı başında hiç kimse 4500 askerle Venezuela gibi dağlık, ormanlık ve pek çok şehir merkezi olan bir ülkeyi işgal etmez" diye belirtiyor.
ABD'nin eski Venezuela Özel Temsilcisi James Story de bunun daha çok "gösteri", caydırıcılık ve psikolojik baskı aracı olarak kullanıldığını söylüyor.
Yine de Story gemilerin Maduro'nun yaşadığına inanılan askeri üs Fuerte Tiuna'ya füze ateşleme gücüne sahip olduğunu da belirtiyor.
90'lardan bu yana Venezuela üzerinde çalışan eski üst düzey ABD'li diplomat, bunun "riskli bir gözdağı" olduğunun altını çizerek böylesi askeri yığınakların yanlışlıkla çatışmaları tetikleyebileceğine dikkat çekti.
Bu arada ABD hâlâ Maduro ile temasını kesmiş sayılmaz. Ocak ayında Özel Temsilci Richard Grenell Caracas'a gönderildi. Ayrıca göçmenlerin geri gönderilmesi için dokuz uçuş düzenlendi ve bu da düzenli iletişim olmadan mümkün değil.
IRAK VE SURİYE BENZETMESİ
Kolombiya Devlet Başkanı Gustavo Petro ise Venezuela'yla tansiyonun yükselmesi halinde Kolombiya, Ekvador, Panama ve Venezuela'yı içine alan Büyük Kolombiya bölgesinin savaşa sahne olacağını ve Suriye ile Irak'takine benzer görüntülerin yaşanabileceği konusunda uyardı.
Petro "Topraklar açgözlü seri katillerin eline geçecek ve devletler zayıflayacak" diye belirtti.
Venezuela, ABD saldırısına karşı hazırlık yapıyorDünya
