Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 'çılgın proje' olarak tanımladığı, başta İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu olmak üzere muhalefet temsilcileri ve çevre uzmanlarının 'ekosistemi felç edeceği' gerekçesiyle karşı çıktığı Kanal İstanbul'la ilgili tartışmalar sürüyor.

Son olarak Çevre, Şehircilik ve İklim Bakanı Murat Kurum, dün itibariyle 'orta yolda duran' bir tonla projenin şu an gündemde olmadığını söylemekle yetinmişti.

Bugünse Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu kameralar karşısına geçti ve Kurum'un aksine çok net açıklamalarda bulundu:

- "Biz ilgili kurumlarla beraber bu süreci istişare ediyoruz ve buna göre de zaman zaman belli açıklamalarda bulunuyoruz. Cumhurbaşkanımızı ziyaret ettiğimizde Nakkaştepe otoyol projemiz, Kanal İstanbul'un önemli bir eklentisidir.

'ŞU AN GÜNDEM MADDESİ DEĞİL AMA VAZGEÇMEDİK'

- Biz Kanal İstanbul'un yapılmasıyla ilgili net bir irademiz var. Kesinlikle yapacağız. Ancak ne zaman yapacağız, ne zaman yapmalıyız bunu istişare ediyoruz. Bu 15-20 milyar dolarlık bir proje. Doğru finans imkanlarıyla beraber Kanal İstanbul'u yapacağız. Bize dönen bilgileri değerlendirdik.

- Burada artık yeni bir tartışma konusu değildir. Ama siz Kanal İstanbul'u gündem değiştirmek için gündeme getiriyorsanız doğru bulmuyoruz. Şu anda gündem maddesi olarak tartışmıyoruz ama vazgeçmedik."

ERDOĞAN'A SUNUM YAPMIŞTI

Bilindiği üzere Uraloğlu, 27 Şubat'ta düzenlenen toplantıda Erdoğan'a bizzat sunum yapan isimdi.

NEFES, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Altyapı Yatırımları Genel Müdürü Yalçın Eyigün tarafından gerçekleştirilen sunumun detaylarına ulaşmış, kamuoyuyla şunları paylaşmıştı:

MALİYETİ 15 MİLYAR DOLAR

"(...) Buna göre, yapım süresi 5 yıl olarak hesaplanan Kanal İstanbul projesinin yapım maliyetinin 15 milyar dolar (570 milyar lira) olması bekleniyor. Kanal İstanbul projesi Kamu-Özel İş Birliği ile yapılacak ve tamamen özel sektör finansmanı ile gerçekleştirilecek.

İnşa edilecek kanal, 360 metre genişliğinde 21 metre derinliğinde olacak. Kanal üzerine yapılacak 6 adet köprünün toplam maliyetinin 1,4 milyar dolar (53,2 milyar lira) olması bekleniyor.

Ulaştırma Bakanı net konuştu: Kanal İstanbul'dan asla vazgeçmedik - Resim : 1

ÇEVRESİNDE NELER OLACAK?

NEFES'in edindiği bilgiye göre, Kanal İstanbul'un güzergahının bir tarafında 100 bin karşısında ise 65 bin kişilik iki yeni yerleşim yeri kurulacak. Ayrıca, iki lojistik üs, bir teknoloji üssü ile fuar alanı yer alacak. Kanal İstanbul için çıkan hafriyat ile Karadeniz sahilinde yeni bir dolgu alanı yaratılırken, ayrıca yeni bir liman inşa edilecek. Bakanlık, kara, demir, hava ve deniz yollarının entegre olduğu bölgeye İstanbul Vadisi adını verdi. (...)"

TARTIŞMA YENİDEN NASIL BAŞLADI?

23 Mart'tan bu yana tutuklu bulunan İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu, 17 Nisan’da Kanal İstanbul projesi öngörülerek 24 bin konut inşaatına başlandığını öne sürdü. İddiayı avukatları aracılığıyla kullandığı sosyal medya hesabı üzerinden dile getirdi:

"Yokluğumu fırsat bilip 'Kanal İstanbul' denen rant ve talan projesi uğruna Avrupa Yakası'nın en önemli su kaynaklarından biri olan Sazlıdere Barajı'nın etrafında 24 bin konutun inşaatını başlattılar."

Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı ise projenin Kanal İstanbul’la hiçbir ilgisi bulunmadığını savundu. TOKİ’nin Sazlıdere Barajı yakınında sosyal konut projesi inşa ettiği belirtildi.

Bu gelişmelerin ardından İSKİ, Sazlıdere Barajı havzasındaki TOKİ inşaatına Su Havzalarını Koruma Yönetmeliği'ne uymadığı gerekçesiyle kaldırılması için 23 Mayıs 2025 tarihine kadar süre verdi.

Aksi takdirde 'kaçak yapılaşma' statüsüne alınan inşaatın yıkılacağını tebliğ etti.

Ancak buna rağmen inşaat çalışmalarının devam ettiği görüldü.

Son olarak Arnavutköy Sazlıbosna ve Hacımaşlı mahallelerinde 'Rezerv Yapı Alanı' olarak belirlenen alanda 3194 sayılı İmar Kanunu 18. maddesi hükümlerine göre hazırlanan imar uygulaması Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından 25 Nisan 2025 tarihinde onaylandı. İmar uygulaması itirazlar için 28 Nisan itibariyle askıya çıkarıldı.

Madde 18 uygulaması olarak bilinen bu işlem, net arsa tapularının belirlendiği aşama oluyor. Bu imar uygulaması, kesinleştikten sonra tescil edilmek üzere tapu dairesine gönderiliyor.

18. madde uygulaması tescil edilirse, yapı ruhsatı aşamasına geçiliyor.

Birçok uzman Kanal İstanbul projesinin İstanbul'un ekolojik sisteminde geri döndürülemez bir hasara yol açacağını söylüyor.

Projenin olası etkilerine dair en detaylı raporlardan birini hazırlayan Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) projeye "İstanbul'un en önemli su kaynaklarından Sazlıdere'yi yok edeceği" gerekçesiyle karşı çıkıyor. İmamoğlu 'ucube proje' olarak nitelediği Kanal İstanbul için "Ülkenin deprem riski en yüksek bölgesine sekiz milyon hapsedilmiş olacak" diyor ve ekliyor: "Bu proje bittiğinde İstanbul bitmiş olacak."

İstanbul Büyükşehir Belediyesi bölgede yapılması planlanan konut projeleri için imar planı değişikliğine ve çevre düzeni planı değişikliklerine itiraz etmiş, 2024'te mahkeme tarafından haklı bulunmuş ve plana iptal kararı verilmişti.