Mercy Corps adlı bir STK'nın hazırladığı rapora göre Afganistan'ın başkenti Kabil'in yeraltı sularının seviyesi son 10 yılda hızlı kentleşme ve iklim krizi nedeniyle 30 metreye kadar düştü.
Öte yandan Kabil'deki içme suyunun ana kaynağı olan yeraltı kuyularının neredeyse yarısı kurumuş durumda. Şehirdeki su çekme eylemi, doğanın suyu yenileme kapasitesinden yıllık 44 milyon metreküp daha fazla.
Rapora göre durum böyle devam ederse 2030 yılına kadar Kabil'in tüm yeraltı su kaynakları tükenebilir. Bu da yaklaşık yedi milyon nüfusu olan şehir için varoluşsal bir tehdit yaratıyor.
GÖÇ RİSKİNİ ARTIRIYOR
Mercy Corps'un Afganistan yetkilisi Dayne Curry, söz konusu krizin daha iyi belgelenmesi ve uluslararası farkındalığın artırılması gerektiğini belirterek "Su yoksa insanlar göç eder. Dolayısıyla uluslararası toplumun Afganistan'ın su ihtiyacına önem vermemesi daha fazla göçle ve Afgan insanları için daha fazla zorlukla sonuçlanacak" dedi.
Üstelik rapora göre yeraltı suyu krizi sadece kuraklıkla da sınırlı değil: Kabil'deki yeraltı suyunun yüzde 80'inin sağlıksız olduğu belirtiliyor. Uzmanlar, suyun içeriğinde kanalizasyon atıkları ve zehirli bir madde olan arseniğin bulunduğunu ve tuzluluk oranının da yüksek olduğunu ifade ediyor.
SUYU FAHİŞ FİYATLARA SATIYORLAR
Afganistan'da birçok aile gelirinin yüzde 30'unu suya harcıyor. Bazı özel şirketler, yeraltı suyu kaynaklarını kontrolsüzce çıkararak suyu halka yüksek fiyatlarla satıyor. Yetkililer nüfusun yüzde 66'dan fazlasının suyla bağlantılı olarak borçlu durumda olduğunu söylüyor.
Kentin Khair Khana semtinde yaşayan öğretmen Nazifa, su bulmanın artık neredeyse imkansız olduğunu ve bu durumun özellikle yoksul aileler için büyük bir yük oluşturduğunu ifade ediyor.
Nazifa eskiden 10 günlük suya 500 Afgani (280 lira) öderken bugün 1000 Afgani (561 lira) ödediklerini söylüyor. Özellikle son iki haftada fiyatların daha da yükseldiğini ifade eden Nazifa, durumun iyice kötüleşmesinden korktuklarını belirtiyor.
TALİBAN GELDİ, YARDIMLAR AZALDI
Birleşmiş Milletler (BM) bu yılın başında Afganistan'daki su ve hijyen programları için 264 milyon dolar gerektiğini açıklamakla birlikte yalnızca 8.4 milyon dolar bütçe ayrılabildiğini duyurdu.
Taliban'ın 2021'de iktidarı ele geçirmesinden bu yana ülkeye ayrılan üç milyar dolarlık uluslararası fon durduruldu. ABD de yakın zamanda Uluslararası Kalkınma Ajansı'nın (USAID) finansmanının yüzde 80'inden fazlasını kesti. Bu da su krizini ağırlaştırdı.
Hava saldırıları bitti, su savaşı başladıDünya
