Kuşak-Yol’a karşı IMEC Projesi savaşı
NEFES yazarı Soner Yalçın, 18 Haziran’da “Kanlı Liste” dedi ve özetle şunu yazdı: “İsrail-İran savaşını salt iki ülkenin kapışması olarak görmek yanıltıcı olur! Aslında ‘Küresel Dünya Savaşı’ yaşıyoruz! Taraflar kimler peki? ABD emperyalizmi, Asya’daki 500 yıllık Batı hegemonyasının son bulmasına karşı direniyor. Soğuk Savaş döneminde olduğu gibi bu kez Avrasya’yı çevreleme/kuşatma peşinde… İsrail’in, İran’a saldırısının ana nedeni budur. Heyhat! Bizimkiler yok din, yok mezhep diye konuşup duruyor! İran, ABD gölgesinde olsaydı rejimi gündeme bile gelmezdi!”
Bu yazıdan iki gün sonra 20 Haziran’da, TV100’de, Ebru Baki’nin “Para Manşet” programında, Üsküdar Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Deniz Ülke Kaynak ve akademisyen Nalan Yazgan’la İsrail-İran savaşını konuştuk. Deniz Ülke Kaynak Hoca özetle “Bu savaşın en önemli nedeni Çin’in Kuşak Yol projesine karşı Hindistan-Orta Doğu-Avrupa Ekonomik Koridoru (IMEC) Projesi’nin hayata geçirilme isteğidir” dedi.
Peki nedir bu IMEC Projesi?
Şi ve Putin’in katılmadığı zirve
Tarih 9 Eylül 2023.
G20 Yeni Delhi zirvesinde, Hindistan, Amerika Birleşik Devletleri, Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan, Fransa, Almanya, İtalya ve Avrupa Birliği hükümetleri tarafından mutabakat zaptı imzalandı.
Hindistan’ı Orta Doğu’ya, Orta Doğu’yu da Avrupa’ya bağlayacak bir demir yolu ve liman ağı kurulacağı açıklandı. 14 Şubat 2025’te de Hindistan Başbakanı Narendra Modi’nin ABD Başkanı Donald Trump’ın göreve başlamasından sonra Beyaz Saray’a yaptığı ilk ziyaret sırasında Trump dedi ki: “Tarihin en büyük ticaret rotalarından birini inşa etmeye yardımcı olmak için birlikte çalışmayı kabul ettik. Hindistan’dan İsrail’e, İtalya’ya ve oradan ABD’ye kadar uzanacak, ortaklarımızı, yollarımızı, demiryollarımızı ve deniz altı kablolarımızı, birçok deniz altı kablosunu birbirine bağlayacak.” Ortak görüş şuydu: Çin’in Kuşak ve Yol Girişimi’ne alternatif ekonomik koridor oluşuyor. (Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ilk olarak, 7 Eylül 2013’te Kazakistan’ın Nazarbayev Üniversitesi’nde yaptığı konuşmada, kadim ipek yolu ülkeleri arasında ‘İpek Yolu Ekonomi Kuşağı’ oluşturulmasından bahsetmişti. Sonra bu proje hızlandı. Modern ipek yolu olarak da anılan girişimin kara ayağını oluşturan İpek Yolu Ekonomik Kuşağı ile Çin’den, Kazakistan ve Moğolistan’dan başlayarak Rusya ve İran üzerinden Avrupa’ya ulaşacak şekilde demir yolu bağlantıları oluşturulması ve bölge ülkeleri ile ticareti artırıcı ve kolaylaştırıcı önlemlerin hayata geçirilmesi öngörülmekte. Projeye 155 ülke katılım gösterdi, 70’ten fazla ülke doğrudan projenin yürütülmesinde rol aldı ve proje dünya nüfusunun 3’te 2’sini küresel gayrisafi hasılanın yarısını içine alan bir coğrafyaya yayılım sağladı.)
Bir not: Yeni Delhi’deki G-20 Zirvesi’ne 82023) Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Çin Devlet başkanı Şi Cinping katılmadı. Rusya’yı Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Çin’i ise Başbakan Li Çiang temsil etti.
Bir not daha: Zirveden bir ay sonra 7 Ekim 2023’te, HAMAS, İsrail’e saldırdı ve kanlı süreç başladı.
İmzacı olmayan İsrail’in heyecanı
Peki siz hala İsrail-İran savaşının “din savaşı”, “nükleere sahip olmak mı” olduğuna mı inanıyorsunuz? İnanmayın! Gerçek; ABD-Batı ile Avrasya arasında süren “ekonomik” savaş! Kuşak Yol’a karşı IMEC projesi. Yani; Amerika’nın öncülüğünde Hindistan’ı, Körfez ülkeleri ve Avrupa’ya bağlayacak koridor, Asya, Orta Doğu ve Avrupa arasındaki ticaret bağlantılarını genişleterek ekonomik kalkınmayı teşvik etmeyi planlıyor: “IMEC koridoru, Hindistan’ın Mumbai şehrindeki limandan başlayarak deniz yoluyla Birleşik Arap Emirlikleri’nin Dubai kentindeki limanına, oradan demiryoluyla Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’dan geçerek Ürdün’e akabinde de İsrail’in Hayfa Limanı’na ve buradan da deniz yoluyla Yunanistan’ın Pire Limanı’na ve oradan da Avrupa içlerine karayoluyla uzanması planlanan bir hattı içeriyor. Bu koridorun tesisi hâlinde maliyetleri düşüreceği, ekonomik iş birliklerini artıracağı, sera gazı emisyonlarını azaltacağı, bölgesel tedarik zincirlerinin güvenliğini temin edeceği, Asya-Orta Doğu ve Avrupa arasındaki ekonomik entegrasyonu sağlayacağı, yeşil hidrojen ihracatını mümkün kılarak temiz enerjiye erişimi kolaylaştıracağı ve güzergâh boyunca yeni elektrik ve internet kabloları döşenmesiyle dijital iş birliğini artıracağı iddia edilmektedir. (24 Nisan 2024/Türkiye Araştırmaları Vakfı/Mustafa Öztop)”
İmzacı olmamasına karşın İsrail Başbakanı Binyamin Netenyahu, IMEC için “Orta Doğu’nun ve İsrail’in çehresini değiştirecek ve tüm dünyayı etkileyecek tarihteki en büyük işbirliği projesi” demişti. Çünkü: İsrail’in Hayfa Limanı koridorun en kritik geçiş noktalarından biri olacak.
Uzatmayayım…
Şu tespit önemli: “ABD’nin bu projeyle ilgili bir başka stratejik hedefi ise hem BRICS hem de G20’de önemli bir aktör olan Hindistan’ın, Çin-Rusya hattından uzaklaştırılması şeklinde okunabilir. Özellikle Suudi Arabistan’la İran’ın, Çin arabuluculuğuyla yakınlaşması ve son BRICS Zirvesi’nde yaşanan gelişmeler ABD’nin bu hamlesini hızlandırmışa benziyor. (20 Eylül 2023/ Anadolu Ajansı/Dr. Hüseyin Korkmaz)”
SONUÇ: Türkiye, İsrail-İran savaşında Erdoğan ve Bahçeli’nin dediği gibi “hedefse” kararını vermeli. ABD’nin İran’a saldırısını “endişe duyuyoruz” açıklamasından daha ileriye taşımalı.