Türk vatandaşı: Yüzde 79.6 Türkiyeli: Yüzde 18.2

Bitmeyen tartışma…

Bugün de devam ediyor.

Adalet ve Kalkınma Partisi’nin kurulmasına yaklaşık bir ay var. Tayyip Erdoğan yanında bağımsız milletvekilleri Abdullah Gül ve Meral Akşener’le birlikte Antalya Korkuteli’deki Yörük şenliğine katılır ve şu cümleleri kurar: “Herkes ırkıyla, diniyle bölgesiyle övünebilir. Ama diğerini hor göremez. Biz yeni oluşumda, Türkiyelilik bilincini geliştireceğiz. (16 Temmuz 2001)”

AKP iktidar oldu ve çok tartışma yaratan bir rapora imza attı.

1 Aralık 2004’te Başbakanlık İnsan Hakları Danışma Kurulu’nun, ‘’Azınlık Hakları ve Kültürel Haklar Çalışma Grubu’’ başlıklı raporunda “Türkiyelilik” kavramı öne çıkarılıyordu: “Üst kimlik olarak Türkiyelilik kavramının ülke bütünlüğü üzerinde uygulanabilir tek bir hukuk sisteminin mevcudiyetini zedelemesi bir yana, farklılıkları birleştirici yönü ağır basmaktadır.”

Bu tartışmaların temelinde de Anayasa’nın 66’ncı maddesi vardı: “Türk Devletine vatandaşlık bağı ile bağlı olan herkes Türktür.”

Ancak AKP’nin kurucu kadrosu da “Türkiyeliliği” savunuyordu.

Türkiye’nin 12. Cumhurbaşkanı sıfatıyla balkona çıkan Tayyip Erdoğan da net konuşmuştu: “Hepimiz aynı ecdadın, aynı kültürün ve aynı medeniyetin, aynı tarihin evlatlarıyız. Türk, Kürt, Arap, Laz, Gürcü, Boşnak, Çerkez, Roman, Pomak’tan önce, Rum, Ermeni’den önce Türkiyeli vardır. (11 Ağustos 2014)”

Bugün de “liberal-sol” ya da “etnikçi” bakan kafa “Türk yok Türkiyeli var” demiyor mu? Neden bu konu üzerinde yoğunlaştım? Açayım.

Yüzde 60.8 Çerçioğlu’nu desteklemiyor

Önümde bir anket duruyor. “Türkiye Siyasi Gündem Araştırması – Ağustos 2025” AREA ARAŞTIRMA tarafından gerçekleştirilmiş. Araştırma 22- 24 Ağustos 2025 tarihleri 26 ilde (İstanbul, Tekirdağ, Balıkesir, İzmir, Aydın, Manisa, Bursa, Kocaeli, Ankara, Konya, Antalya, Adana, Hatay, Kayseri, Kırıkkale, Samsun, Zonguldak, Kastamonu, Trabzon, Erzurum, Ağrı, Malatya, Van, Gaziantep, Şanlıurfa ve Mardin) kır-kent ayrımı gözetilerek 87 ilçede 18 yaş ve üzeri toplam 2 bin kişi ile CATI (bilgisayar destekli telefonla görüşme) yöntemiyle yapılmış.

Son dönemde “Terörsüz Türkiye” süreciyle birlikte başlayan tartışmalar üzerine sorulmuş:

“Sizce, Türkiye Cumhuriyeti Devleti vatandaşlık tanımı ‘Türk vatandaşı’ mı yoksa ‘Türkiyeli’ şeklinde mi olmalıdır?”

Cevaplara bakalım.

Türkiye Cumhuriyeti Devleti vatandaşlık tanımı olarak “Türk vatandaşı” şeklinde olması gerektiğini belirtenlerin oranı yüzde 79.6, “Türkiyeli” şeklinde olması gerektiğini belirtenlerin oranı yüzde 18.2. Fikir belirtmeyenlerin oranı ise yüzde 2.2.

Demek ki; Türkiye’nin yüzde 80’i “Türk vatandaşı” tanımını destekliyor ki bu bakış “ırkçı” değil mensubiyet!

Son dönemin tartışmalı isimlerinden CHP’den AKP’ye katılan Aydın Büyükşehir Belediye Başkanı Özlem Çerçioğlu’yla ilgili vatandaş ne düşünüyor? Özlem Çerçioğlu’nun CHP’den istifa edip AKP’ye katılmasını doğru bulduğunu belirtenlerin oranı yüzde 31.2, yanlış bulduğunu belirtenlerin oranı yüzde 60.8. Fikir belirtmeyenlerin oranı ise yüzde 8.

CHP ve AKP kafa kafaya, İYİ Parti yükselişte

Peki bugün bir seçim olsa partilerin oy oranı ne?

Yüzde 30.9 CHP, yüzde 30.0 AKP, yüzde 10.0 DEM, yüzde 8.5 MHP, yüzde 7.0 İYİ Parti, yüzde 4.8 Zafer Partisi, yüzde 3.1 Anahtar Parti, yüzde 2.0 YRP, yüzde 1.7 TİP, yüzde 0.9 Türkiye Komünist Partisi (TKP), diğer yüzde 1.3 Bu noktada muhalefette yüzde 15’lik milliyetçi bir kesimin olduğunu görüyoruz ki bu partiler (İYİ Parti, Zafer ve Anahtar) yeni açılım sürecine karşı duruş sergiliyor.

Yine anketin Meclis’te kurulan “Terörsüz Türkiye” komisyonuyla ilgili sorduğu bir soru dikkat çekici. İYİ Parti’nin komisyona katılmamasını olumlayan yüzde 40.8, olumlamayansa yüzde 48.7.

Mansur Yavaş ve Ekrem İmamoğlu önde

Peki cumhurbaşkanlığı seçimleri…

Soru şu: Cumhurbaşkanlığı seçiminde aşağıdaki isimlerin aday olmaları durumunda oy verme davranışınız nasıl olur?

Yanıtlara bakalım:

Mansur Yavaş yüzde 49.7, Tayyip Erdoğan yüzde 35.6.

Ekrem İmamoğlu yüzde 45.8, Tayyip Erdoğan yüzde 37.7

Tayyip Erdoğan yüzde 40.1, Özgür Özel yüzde 38.7.

Bir başka soruya geçelim:

Cumhurbaşkanlığı seçiminde aşağıdaki isimlerin aday olmaları durumunda (muhalefetin ortak adayı) oy verme davranışınız nasıl olur?

Mansur Yavaş yüzde 58.3, Tayyip Erdoğan yüzde 41.7.

Ekrem İmamoğlu yüzde 54.9, Tayyip Erdoğan yüzde 45.1.

Tayyip Erdoğan yüzde 50.9, Özgür Özel yüzde 49.1