Babam alışveriş yaparken, kredi kartı uzatanları ilk kez gördüğünde “Bana da bunlardan bir tane lazım” demişti. 1990’lı yıllardı, kredi kartı sahibi olmak neredeyse bir ayrıcalık kabul edilebilirdi. Düzenli geliri olmayan bir çiftçinin kredi kartı sahibi olması ise çok zordu. Nitekim, babam çok çaba harcamasına rağmen o kartlardan birini cebine koymayı başaramadı.
Artık vatandaşların cebinde 135 milyondan fazla kredi kartı var. Yani neredeyse herkesin cebinde en az iki kredi kart bulunuyor. Mesela geçen ay kartla yaptığımız ödemelerin toplamı 1.9 trilyon lirayı buldu. Artık kredi kartı ve banka kartıyla yapılan ödemeler, bankacılık sisteminin ana omurgasını oluşturacak boyuta erişti. Dijital bankacılık ise yepyeni ufuklara yelken açtı. İnternet bankacılığı, mobil bankacılık derken, şimdilerde karşımızda yapay zeka destekli algoritmaların devreye alındığı bir sistem var.
Çok değil, 30-35 yıl önce hayatımızda ne konut kredisi ne de araç kredisi vardı. Tüketici kredisinin hayalini bile kurmak imkânsızdı. Fatura ödemeleri bile henüz bankalara tam anlamıyla sirayet etmemişti. Sadece maaş almak, para göndermek ya da mevduatları güvenceye almak için bankanın yolunu tutardık.
Bankaların teknolojik dönüşümü o kadar baş döndürücü bir hızla yaşandı ki, yakalamakta zorlanır olduk.
MOBİL BANKACILIK ÖNDE
Önce banka ATM’lerine zarfla para yatırma dönemi başladı. Mesai saatlerini beklemeye gerek yoktu. Günün hangi saati olursa olsun, parayı zarfa koyup ATM’den yatırabiliyordun... Büyük yenilikti… “Ne uğraşıyorsun, ATM’den yatır parayı” diyorduk.
Teknoloji her defasında bir adım önümüzde koştu. Daha dün ATM’den zarfa para koyup yatırmak bize mucize gibi görünüyordu. Bugün ise neredeyse herhangi bir işlem için bankaya gitmek zorunda değiliz.
Mesela 98 milyon kişi, yılın ilk üç ayında internet üzerinden 15.2 trilyon liralık işleme imza attı. Mobil bankacılık üzerinden yapılan işlemler ise zirveyi zorluyor. Yılın ilk üç ayında 38.8 trilyon liralık işlem gerçekleştirildi.
Bugün aktif 120 milyon banka müşterisinin 1.3 milyonu sadece internet bankacılığını kullanırken, 111.8 milyon müşteri mobil bankacılık işlemleri gerçekleştiriyor. 1 milyon kişi ise bankalara uzaktan müşteri başvurusu yaptı. Bunların 562 bini de işlemlerini uzaktan sonuçlandırdı.
Çok değil, benim öğrencilik yıllarımda bankaya gidip bir para transferi gerçekleştirdiğinizde, telefonla ya da faksla havaleyi seçerseniz işlemi aynı gün içinde tamamlama ihtimaliniz vardı. Yok, eğer normal havale demişseniz, transferin gerçekleşmesi birkaç günü bulabiliyordu.
Aktif toplamı neredeyse 40 trilyon liraya ulaşan bankacılık sektörü hızla değişiyor. Bu günlerde yapay zeka ile birlikte bankacılıkta yeni bir dönem yaşanıyor. Algoritmalar ve yapay zeka destekli işlemler, artık en küçük finansal işlemin parçası haline geldi.
Müşteri hizmetleri, risk değerlendirmesi, portföy yönetimi, uyum süreçleri, güvenlik ve dolandırıcılıkla mücadele gibi birçok kritik alanda yapay zeka devreye giriyor. Dijital asistanlar, daha siz aradığınız anda arama nedenlerinize ilişkin modellemeler yapıyor. Asistanlar, finansal sorunları hızla çözebiliyor ve kişiye özel çözümler üretebiliyor.
