Toplumsal direniş ve halk hareketlerini inceleyen ABD’li tarihçi Hardy Merriman Washington Roundtable’a röportaj vermiş. Otoriterleşen iktidarlara karşı halkın tutumunu anlatırken şunları söylüyor: Her gün manşetlere bakmak insanların moralini bozabilir, manşetlerde muhtemelen hep iktidarın nasıl zemin kazandığına ilişkin haberler olacak. Manşetlere değil satır aralarına bakmak lazım. İktidar içinde çözülenler, ufak tefek de olsa dayatmaları reddedenler, asıl kazanımlar orada. Otoriterleşen iktidarlara karşı mücadele kısa sürmeyecek, yıllar sürecek, onun için gündelik büyük kazanımlar beklememeli.
Merriman, bunları TV yıldızı Jimmy Kimmel’ın ekrandan önce alınışı sonra da geri gelişini değerlendirirken anlatıyor.
Jimmy Kimmel, uzun yıllardır TV’de Talk Şov programı sunan bir isim. Amerikan sağının önde gelen isimlerinden Charlie Kirk’ün öldürülmesi sonrasında Kimmel programında, toplumsal kutuplaşmaya işaret ederek “Sağ, Kirk’ü öldüren sanki kendilerinden başkasıymış gibi davranıyorlar. Bu olaydan siyasi yarar sağlamaya çalışıyorlar” dedi. Tipik, önce sosyal medyada linç kampanyası başladı. Kimmel’ın dedikleri abartıldıkça abartıldı, başka yerlere çekildi. Sonra Trump olayı ağzına sakız etti. Yayıncı ABC Kimmel’ın şovunu askıya aldıklarını açıkladı.
***
Toplumsal muhalefet, “ne yapalım canım o da keşke o kadar demeseydi” dese, tepki göstermese, medyada bir fire daha verilmiş olacaktı ki, öyle olmadı. Tüm ilgili STK’lar: ACLU, FIRE, SAG-AFTRA arka arkaya açıklama yayınladı. Sadece kınamayla malum bir yere varılmıyor. Bir tür sivil itaatsizlik eylemi olarak binlerce izleyici Disney üyeliklerini iptal etmeye başladı. ABC Disney grubunun televizyonu olduğu için üyelik iptali şirketi sarstı. Eski ABC gazetecileri, yöneticileri ve yapımcıları Disney genel müdürü Bob Iger’a ve Disney yönetimine açık mektup gönderdiler, “medya bağımsızlığına sahip çıkın” çağrısında bulundular.
***
Muhtemelen meselenin rengini asıl değiştiren ise, iki sağcı çok ünlü yayıncının, Joe Rogan ve Ben Shapiro, kendi programlarında Jimmy Kimmel’ın ifade özgürlüğüne sahip çıkmaları oldu. Kimmel’ın hiç sevmiyoruz, dedikleri hiç bir şeye katılmıyoruz ama programı kaldırılmamalı diyerek bayrak açtılar.
Disney baskılara dayanamadı ve Kimmel’ın şovu ekranlara döndü.
Bu yaşanan olay ışığında Merriman şu değerlendirmeyi yapıyor: Otoriter yönetimlerle mücadele etmenin bir yöntemi, iktidar ile iş birliği içindeki yapılara baskı kurmaktır.
***
Trump’ın bu döneminde sermaye tamamen teslim olmuş durumda, hepsi Trump’ın ağzının içine bakıyor. Ancak maddi olarak canları yandığı zaman Trump’a rağmen adım atmak durumunda kalıyorlar. Disney örneğinde bunu gördük.
Ve de iktidardan bir günde büyük değil, küçük tavizler peşinde koşmak doğrusu. Bu tip otoriter ittifaklar bir günde çözülmüyor.
